Το Τραπέζι της Κυριακής

Το Τραπέζι της Κυριακής

Πρόσωπα και γεγονότα

Επιμέλεια – παρουσίαση: Σταύρος Γιαγκάζογλου, Σταύρος Τερζής

Κυριακή 29-5-2011,

Θέμα Εκπομπής

«Ο Βυζαντινός κόσμος και πολιτισμός. Μια περιήγηση στις βασικές όψεις, στην τέχνη και στην κληρονομιά του Βυζαντίου». Καλεσμένοι της εκπομπής ο Φώτης Δημητρακόπουλος, Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, o Νίκος Ζίας, Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, o Νικόλαος Γκιολές, Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και ο Ευάγγελος Χρυσός, Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

Κάθε Κυριακή: 12.00-14.00 το μεσημέρι και σε αναμετάδοση 00.00-02.00 τα μεσάνυκτα

Η εκπομπή μεταδίδεται επίσης και από τον δικτυακό τόπο: http://www.ecclesia.gr/greek/ecclesiaradio/index.asp

Συνάντηση του ΔΣΚ στη Θεσσαλονίκη - Παρασκευή 20 Μαΐου

Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για τη βιωσιμότητα και την εξέλιξη της καινοτομίας στο σχολείο και πώς μπορούν τα  καινοτόμα σχολεία να αποτελέσουν φορείς διάχυσης και ανάπτυξης της καινοτομίας μέσα στο ελληνικό σύστημα εκπαίδευσης; Εκπαιδευτικοί, στελέχη της εκπαίδευσης και εκπρόσωποι της ακαδημαϊκής κοινότητας θα έχουν την ευκαιρία να αναπτύξουν τα ζητήματα αυτά στη "Συνάντηση Εμπέδωσης και Επέκτασης Καινοτόμων Πρακτικών" που διοργανώνει το Δίκτυο Σχολικής Καινοτομίας (ΔΣΚ)* την Παρασκευή 20 Μάιου 2011 και ώρα 5:00 μ.μ. στο Νέο Δημαρχειακό Μέγαρο Θεσσαλονίκης (Βασ. Γεωργίου 1). 
Στη Συνάντηση θα συμμετάσχουν σχολεία- μέλη του Δικτύου από τους Νομούς Θεσσαλονίκης, Καβάλας, Σερρών και Κιλκίς, τα οποία παρακολουθούν ή έχουν ήδη ολοκληρώσει το τριετές επιμορφωτικό πρόγραμμα Ανάπτυξης της Σχολικής Μονάδας κατά την περίοδο 2007-2010. Η εκδήλωση επίσης απευθύνεται σε όλους τους εκπαιδευτικούς σχολείων του Νομού Θεσσαλονίκης και σε στελέχη της Περιφερειακής Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας. 

Στο διάλογο για την προσέγγιση των ζητημάτων αυτών, θα αξιοποιηθούν τα βασικά συμπεράσματα από την επιστημονική αξιολόγηση της τριετούς πορείας του Δικτύου, τα οποία θα παρουσιάσει ο επιστημονικός υπεύθυνος της μελέτης, Καθ. Γεράσιμος Κουζέλης. Παράλληλα, εκπαιδευτικοί σχολείων από τους Νομούς  Θεσσαλονίκης, Σερρών και Καβάλας θα έχουν την ευκαιρία να ανταλλάξουν δια ζώσης τις εμπειρίες τους από τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα, ενώ θα συζητηθούν οι προοπτικές για τη βιωσιμότητα, την επέκταση και την ανάπτυξη της καινοτομίας από τους πανεπιστημιακούς Βασίλη Τσελφέ, Σίμο Ρετάλη και τον επιστημονικό συνεργάτη του Δικτύου, Κωστή Κοντογιάννη.

Στην εκδήλωση θα παρουσιαστούν επιπλέον τα νέα καινοτόμα προγράμματα που αναπτύσσονται στο πλαίσιο του ΔΣΚ κατά την τρέχουσα αλλά και για την επόμενη σχολική χρονιά . Ειδικότερα θα εστιάσουν στην ανάδειξη και διάχυση νέων μορφών εκπαίδευσης στις Φυσικές Επιστήμες, στη γόνιμη αξιοποίηση των Νέων Τεχνολογιών στην Εκπαίδευση, και στον επαγγελματικό προσανατολισμό σε συνδυασμό με την καλλιέργεια της επιχειρηματικότητας, ως μιας από τις βασικές ικανότητες που θα πρέπει να αναπτύσσονται στη σχολική εκπαίδευση. Πρόκειται για εκπαιδευτικά προγράμματα που δημιουργούν προοπτικές στα μέλη του Δικτύου για διεθνείς συνεργασίες, ενώ στους επόμενους στόχους του ΔΣΚ είναι και η ενεργός συνεργασία εκπαιδευτικών και μαθητών με πανεπιστήμια και άλλους φορείς έρευνας και γνώσης. Αρωγοί στην υλοποίηση των νέων αυτών προγραμμάτων είναι το AMGEN Foundation (χορηγός του Προγράμματος Μάθηση και Φυσικές Επιστήμες), το Πανεπιστήμιο Πειραιώς, η Microsoft Ελλάς και η Intel Eλλάς (συνεργάτες/ υποστηρικτές του προγράμματος Μάθηση και Τεχνολογία)

Συνημμένο αρχείο: Πρόγραμμα της Συνάντησης

Πρέπει να είναι υποχρεωτικό το μάθημα των Θρησκευτικών στο Νέο Λύκειο;

Έως σήμερα το μάθημα των Θρησκευτικών είναι υποχρεωτικό από τη Γ΄ Δημοτικού έως και τη Γ΄ Λυκείου. Στις προθέσεις του Υπουργείου Παιδείας για το Νέο Λύκειο είναι ο υποχρεωτικός του χαρακτήρας να παραμείνει στις δύο πρώτες τάξεις του Λυκείου και στη Γ΄ να αποτελεί μάθημα επιλογής. Πρόκειται, επίσης, στις δύο τελευταίες τάξεις του Λυκείου το μάθημα να μετονομαστεί σε «Θρησκεία και Κόσμος». Απέναντι στις προθέσεις αυτές υπήρξαν αντιδράσεις. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι το μάθημα και στη Γ΄ Λυκείου θα πρέπει να είναι υποχρεωτικό, κάποιοι άλλοι ότι θα πρέπει να είναι επιλογής σε όλο το Λύκειο. Η ATHENS VOICE φιλοξενεί τις δύο διαφορετικές απόψεις, με τον Σταύρο Γιαγκάζογλου, σύμβουλο του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, να τάσσεται υπέρ της διατήρησης του υποχρεωτικού χαρακτήρα του μαθήματος, και την Εύη Ζαμπέτα, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, να τάσσεται κατά, υποστηρίζοντας επιπλέον ότι έτσι όπως διδάσκεται το μάθημα («διατηρεί κατ’ ουσίαν ομολογιακό χαρακτήρα») δεν έχει θέση στο σχολείο.

ΝΑΙ
Τα Θρησκευτικά στο νέο Λύκειο
Σταύρος Γιαγκάζογλου*

Συνήθως οι επικριτές της υποχρεωτικής διδασκαλίας των Θρησκευτικών θεωρούν ως δεδομένο το στενά ομολογιακό και κατηχητικό χαρακτήρα τους. Η πραγματικότητα αυτή προκαλεί εντάσεις που αποκαλύπτουν συχνά διαμετρικά αντιτιθέμενες θέσεις για τη θρησκευτική εκπαίδευση στο δημόσιο σχολείο. Θεωρούμε ότι είναι καιρός τα Θρησκευτικά στο «Νέο Λύκειο» να προσλάβουν ένα πιο ανοικτό και πλουραλιστικό περιεχόμενο. Διατηρώντας και επεκτείνοντας τον γνωσιακό και παιδαγωγικό χαρακτήρα του, το μάθημα μπορεί να ανταποκριθεί στις σύγχρονες μορφωτικές ανάγκες των μαθητών, υπηρετώντας ένα «θρησκευτικό γραμματισμό», ο οποίος εντάσσεται σε έναν πολιτισμικό εγκλιματισμό στην ευρύτερη κοινωνική πραγματικότητα. Πρόκειται για καίρια διάσταση της θρησκευτικής αγωγής, που συμβάλλει στη δημιουργία θρησκευτικά συνειδητοποιημένων και διαλεγόμενων πολιτών.
Η εναλλακτική θεώρηση των Θρησκευτικών στο Νέο Λύκειο θα έχει επίκεντρο τη θρησκευτική παράδοση του τόπου, που σαρκώθηκε στη ζωή και αποτυπώθηκε στα μνημεία του πολιτισμού της Ορθοδοξίας. Οι μαθητές είναι χρήσιμο και πολύτιμο να γνωρίζουν τη θρησκευτική παράδοση του τόπου και συνάμα να διαλέγονται με τις χριστιανικές παραδόσεις της Ευρώπης και του κόσμου, αλλά και με τα μεγάλα θρησκεύματα, ιδιαίτερα όσα ενδιαφέρουν την ελληνική κοινωνία. Η διευρυμένη αυτή θρησκευτική εκπαίδευση εξετάζει ερευνητικά και κριτικά την προσφορά στην ιστορία και στον πολιτισμό κάθε θρησκευτικής παράδοσης, αποβλέποντας στο θρησκευτικό γραμματισμό, αλλά και στην ευαισθητοποίηση και στον αναστοχασμό των μαθητών απέναντι στο δικό τους θρησκευτικό και ηθικό προβληματισμό.
Ένα τέτοιο μάθημα Θρησκευτικών μπορεί να είναι ζήτημα επιλογής για έναν έφηβο στο Λύκειο - προθάλαμο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης; Ποιο μάθημα θα συζητά τα ηθικά και υπαρξιακά ερωτήματά του ως ερμηνευτική αναζήτηση του νοήματος, ως υποδομή για την ίδια τη ζωή; Όταν τα Θρησκευτικά δεν διδάσκονται υποχρεωτικά, πώς θα αντιμετωπιστούν τα ολοένα και αυξανόμενα ζητήματα διαπολιτισμικής αγωγής, θρησκευτικού φονταμενταλισμού, θρησκευτικής ετερότητας, ηθικής ανάπτυξης και συμπεριφοράς κ.ά.; Η Ελληνική Πολιτεία έχει ευθύνη για μια σύγχρονη και υπεύθυνη θρησκευτική αγωγή. Για να διαχειριστεί επιτυχώς το θρησκευτικό φαινόμενο στην πολυείδεια και πολυπλοκότητά του, είναι ανάγκη οι πολίτες να γνωρίζουν έγκυρα τις πραγματικές διαστάσεις του.

*Σύμβουλος Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

ΟΧΙ
Θρησκευτικά και Μυθολογία
Εύη Ζαμπέτα*

Τα Θρησκευτικά δεν είναι ένα μάθημα όπως τα άλλα. Δεν αναφέρεται στην ανάλυση του θρησκευτικού φαινομένου, ούτε καν στην ιστορία του Χριστιανισμού. Παρά τον κατ’ επίφαση εκσυγχρονισμό του περιεχομένου και την αλλαγή των διδακτικών εγχειριδίων το 2006, το μάθημα διατηρεί κατ’ ουσίαν ομολογιακό χαρακτήρα. Αν και το Σύνταγμα αναγνωρίζει μεταξύ των σκοπών της εκπαίδευσης την καλλιέργεια της θρησκευτικής συνείδησης, η εκπαιδευτική πολιτική επιμένει να συρρικνώνει αυτή την έννοια στην κατήχηση περί την επικρατούσα θρησκεία. Ένα ομολογιακό μάθημα δεν έχει θέση στο σχολείο, ούτε για την πλειονότητα ούτε για τις μειονότητες. Οι εκκλησίες μπορούν με το λόγο και το έργο τους να ασκήσουν παιδαγωγικό ρόλο. Ο ρόλος του σχολείου είναι να καλλιεργεί την κοινωνική συνοχή και την πρόσβαση όλων στη γνώση. Ακόμη δεν γνωρίζουμε τι ακριβώς σκέφτεται το Υπουργείο Παιδείας για τα Θρησκευτικά. Οι προτάσεις για το «Νέο Λύκειο», αν και προς το παρόν δεν εξειδικεύονται πλήρως, ξεσήκωσαν θύελλα αντιδράσεων. Ανακοινώθηκε η πρόθεση το μάθημα στη Β΄ και Γ΄ Λυκείου να ονομάζεται «Θρησκεία και Κόσμος», ενώ περιορίζονται ελαφρώς οι ώρες διδασκαλίας του μαθήματος στη Β΄ Λυκείου και καθίσταται επιλεγόμενο στη Γ΄ Λυκείου. Τίποτε δεν φαίνεται να αλλάζει στην υποχρεωτική εκπαίδευση αλλά και στην Α΄ Λυκείου όσον αφορά το χρόνο και το περιεχόμενο του μαθήματος. Ο διδακτικός χρόνος που αντιστοιχεί σε κάθε γνωστικό αντικείμενο δεν μπορεί να μένει ο ίδιος εις το διηνεκές. Ο καταμερισμός εργασίας στην επιστήμη αναπτύσσεται και αυτό αναγκαία συνεπιφέρει αλλαγές στη διαδικασία της μάθησης. Η κοινωνία που επιμένει το σχολείο να μην αλλάζει, οπισθοδρομεί. Η αντίρρηση των Ελλήνων Θεολόγων για ένα μάθημα με τίτλο «Θρησκεία και Κόσμος», πέραν του ότι είναι ακατανόητη, προδίδει ενδεχομένως και την πραγματική αδυναμία και ακαταλληλότητα του κλάδου των Θεολόγων να το διδάξουν. Σε εποχές οικονομικής, κοινωνικής και πνευματικής κρίσης, ο αναστοχασμός πάνω στην ταυτότητα και τον πολιτισμό μας είναι προϋπόθεση για να ξαναβρούμε τον εαυτό μας και τους όρους συγκρότησης της κοινωνικής συνοχής. Η εμμονή σε παραδοσιακές μυθοπλασίες και φοβίες, όπως ότι η ταυτότητα του έθνους κινδυνεύει αν αλλάξει το παραμικρό στο μάθημα των Θρησκευτικών, αποτελεί μια ακόμη εκδήλωση πνευματικής ένδειας.

*Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Αθηνών


Από το City News and Voices

ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ: “Να διατηρηθεί υποχρεωτικό το μάθημα των Θρησκευτικών”

 

Τη διατήρηση της υποχρεωτικότητας των Θρησκευτικών σε όλες τις τάξεις του Λυκείου και τη διδασκαλία του για όσες ώρες διδάσκεται μέχρι σήμερα,  πρότεινε ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος, μιλώντας το Σάββατο, στην Ημερίδα για τα Θρησκευτικά στο Λύκειο που πραγματοποιήθηκε στο Διορθόδοξο Κέντρο της Εκκλησίας της Ελλάδος.

"Είναι πάρα πολύ σημαντικό να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα που υπάρχουν στο μάθημα των Θρησκευτικών με το θέμα των ωρών της διδασκαλίας, όλοι ασχολούμαστε με το εν λόγω θέμα τόσο οι Διαρκής Ιερά Σύνοδος όσο και οι Αρχιερείς", είπε ο Αρχιεπίσκοπος και σημείωσε: "πρέπει να είναι υποχρεωτικό το μάθημα των Θρησκευτικών, και να γίνονται δύο ώρες στη Α΄ – Β΄ Λυκείου και μια ώρα υποχρεωτικά στην Γ΄ Λυκείου".

Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος  είπε στους συμμετέχοντες στην ημερίδα πως όλα τα θέματα που απασχολούν την Εκκλησία θα τεθούν στην συνάντηση που έχει ζητηθεί από τον Πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου και αναμένεται να πραγματοποιηθεί στο τέλος της ερχόμενης εβδομάδας.

Οι συμμετέχοντες στην ημερίδα  κατέληξαν ομόφωνα ότι::

- Ενώ αριθμητικά οι ώρες διδασκαλίας του μαθήματος των θρησκευτικών στο Νέο Λύκειο φαίνεται να παραμένουν οι ίδιες, στην πράξη μειώνονται από πέντε σε τρεις υποχρεωτικές ώρες, καθότι προφανώς ο μαθητής της Γ’ Λυκείου θα προτιμήσει να επιλέξει κάποιο από τα μαθήματα αυξημένης βαρύτητας που τον ενδιαφέρει παρά το μάθημα των θρησκευτικών.

- Είναι τουλάχιστον παράδοξο το μάθημα των θρησκευτικών να μετατρέπεται σε μονόωρο στη Β΄ Λυκείου σε αντίθεση με την επίσημη πρόταση του Υπουργείου Παιδείας στην οποία επισημαίνεται ότι τα μονόωρα μαθήματα παύουν να υφίστανται για παιδαγωγικούς και διδακτικούς λόγους.

- Η διδασκαλία του μαθήματος των θρησκευτικών σχετίζεται με θεμελιώδεις μορφωτικές, παιδαγωγικές και ανθρωπιστικές ανάγκες του σύγχρονου μαθητή και πολίτη.

- Για τους παραπάνω λόγους θεωρείται απαραίτητη η υποχρεωτική διδασκαλία του μαθήματος των θρησκευτικών για όλους τους μαθητές και η δίωρη διδασκαλία του σε όλες τις τάξεις του Λυκείου στην γενική και τεχνική εκπαίδευση

Τέλος, εκφράστηκε η εμπιστοσύνη των εκπροσώπων των Θεολογικών Σχολών, Ενώσεων και Συνδέσμων στους χειρισμούς της Ιεράς Συνόδου και τις ενέργειές της προς την Πολιτεία για την προώθηση της ως άνω ομόφωνης θέσεως.

Οι συμμετέχοντες στην Ημερίδα για τις ώρες των Θρησκευτικών στο Λύκειο που πραγματοποιήθηκε στο Διορθόδοξο Κέντρο της Εκκλησίας εξουσιοδότησαν την Διαρκή Ιερά Σύνοδο προκειμένου να μεταφέρει με επίσημο τρόπο προς την Υπουργό Παιδείας Άννα Διαμαντοπούλου τις θέσεις που διατυπώθηκαν για τα Θρησκευτικά του Λυκείου. Η ΔΙΣ ακολουθώντας τις αποφάσεις των συνέδρων πρόκειται να ζητήσει τη διατήρηση υποχρεωτικού μαθήματος Θρησκευτικών σε όλες τις τάξεις του Λυκείου και για 2 ώρες σε κάθε τάξη.

www.esos.gr