Μεγάλη Παρασκευή (Όρθρος)

"Προσκυνούμεν σου τα Πάθη Χριστέ..."

Το βράδυ (ώρα 7.30 μ.μ.) στους ναούς ψάλλεται η «ακολουθία των Αγίων Παθών» ή αλλιώς «τα Δώδεκα Ευαγγέλια». Είναι ο Όρθρος της Μεγ. Παρασκευής, αφιερωμένος στα συγκλονιστικά και σωτήρια γεγονότα της Σύλληψης, των Παθών και της Σταύρωσης του Χριστού. Οι ιερείς φορούν μαύρα, πένθιμα άμφια. Από την Ωραία Πύλη διαβάζουν τα έντεκα Ευαγγέλια και το δωδέκατο το διαβάζει ο ιερέας με στόμφο και αργά από τον άμβωνα (αν υπάρχει). Σε πολλές Εκκλησίες, ενώ διαβάζονταν τα δώδεκα Ευαγγέλια, δεξιά κι αριστερά στην Ωραία Πύλη, υπήρχαν δύο κηροπήγια με έξι κεριά το καθένα, αναμμένα. Για κάθε Ευαγγέλιο που διάβαζε ο ιερέας, έσβηνε ένα κερί. Έτσι γνωρίζουν και οι πιστοί σε ποιο Ευαγγέλιο βρισκόταν η ακολουθία.
Μετά το πέμπτο Ευαγγέλιο γίνεται η συγκλονιστική λιτάνευση του Εσταυρωμένου μέσα στην εκκλησία. Ο ιερέας κρατάει τον Εσταυρωμένο, κάνοντας την περιφορά εντός του Ναού και απαγγέλλει αργά και με κατανυκτικό ύφος τον εξής ύμνο του ιε' αντιφώνου: <-- ακούστε το
«Σήμερον κρεμάται επί ξύλου ο εν ύδασι τήν γην κρεμάσας. Στέφανον εξ ακανθών περιτίθεται ο των αγγέλων Βασιλεύς. Ψευδή πορφύραν περιβάλλεται ο περιβάλλων τόν ουρανόν εν νεφέλαις. Ράπισμα κατεδέξατο ο εν Ιορδάνη ελευθερώσας τόν Αδάμ. Ήλοις προσηλώθη ο Νυμφίος της Εκκλησίας. Λόγχη εκεντήθη ο Υιός της Παρθένου. Προσκυνούμεν σου τα Πάθη, Χριστέ. Δείξον ημίν καί τήν ένδοξόν σου ανάστασιν».
Νεκρική σιγή απλώνεται στο ναό. Η καμπάνα χτυπάει πένθιμα. Γονατιστοί οι πιστοί, κρατώντας κεριά αναμμένα, παρακολουθούν τον Ιησού στην πορεία Του προς τον Γολγοθά, «προς το εκούσιον Πάθος».
Μετά την ακολουθία οι γυναίκες ξενυχτούν τον Εσταυρωμένο. Έχουν καντήλι αναμμένο, θυμιατό, κεριά και προσεύχονται. Τότε, στολίζουν τον Επιτάφιο, για να ‘ναι έτοιμος στην Αποκαθήλωση να δεχτεί το Σώμα του Χριστού*.