.jpg)
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑΟι καμπάνες των εκκλησιών θα σημάνουν και πάλι χαρούμενα, 
για να μας αναγγείλουν το μεγαλειώδες γεγονός της γέννησης του Θεανθρώπου. Το μήνυμα των αγγέλων «Δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη εν ανθρώποις ευδοκία».
Αυτόν τον ύμνο θα μπορούσαμε όλοι μας, με την ευκαιρία των Χριστουγέννων, να επαναλάβουμε, και μάλιστα στην πράξη.
Έτσι, τούτες τις μέρες κάτι το διαφορετικό πλημμυρίζει τις καρδιές όλων μας. Αυτές τις μέρες οι άνθρωποι γίνονται κάπως καλύτεροι. Ξεχνούν τις θλίψεις, τους πόνους, τις αγωνίες, τους καημούς, τη βιοπάλη. Θυμούνται ότι δίπλα τους υπάρχουν άνθρωποι που έχουν την ανάγκη τους. Στα πρόσωπά τους ανθεί ένα χαμόγελο, μια προσμονή για ένα καλύτερο μέλλον.
Χριστούγεννα, σε λίγες μέρες.
«Βάδιζε με τον Αστέρα -λέγει ο Άγιος Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός- φέρε δώρα με τους μάγους... δόξασε με τους ποιμένες, αγάλλου με τους αγγέλους, για να γίνει μια η χαρά των ουρανίων και των επιγείων».
Η γέννηση του Θεανθρώπου ας μας δώσει ελπίδα και πίστη, ώστε να μπορούμε να συνεχίσουμε τους προσωπικούς και συλλογικούς μας αγώνες για ένα καλύτερο αύριο.
Ας αφήσουμε, λοιπόν το φως των Χριστουγέννων να πλημμυρίσει την ύπαρξή μας !
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ!!!
Η Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών διοργανώνει συνάντηση για ενημέρωση και προβληματισμό την Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου 2008, ώρα 5:00 μ.μ. στο Βόλο, στο Συνεδριακό Κέντρο Θεσσαλίας - Μελισσάτικα, με θέμα:
«Το μάθημα των Θρησκευτικών μεταξύ παράδοσης και εκσυγχρονισμού»
και εισηγητές τους:
Πηγή Καζλάρη, επιτ. σχολική σύμβουλος, συγγραφέας σχολικών εγχειριδίων Θρησκευτικών: «Το μάθημα των Θρησκευτικών στην Ελλάδα μετά τη μεταπολίτευση: εξελίξεις, επιτεύγματα, ζητήματα που παραμένουν ανοιχτά»
Όλγα Γριζοπούλου, Δρ. Θεολογίας, συγγραφέας σχολικών εγχειριδίων Θρησκευτικών: «Η θρησκευτική εκπαίδευση στο ευρωπαϊκό πλαίσιο: διαπιστώσεις, τάσεις, σύγχρονες εξελίξεις»
Κώστας Ζορμπάς, Δρ. Θεολογίας, Διευθυντής Παρατηρητηρίου Κοινωνικών Φαινομένων της Εκκλησίας της Ελλάδος: «Οι Θρησκείες στη δημόσια ευρωπαϊκή σφαίρα και οι συνέπειες για το μάθημα των θρησκευτικών»
Σταύρος Γιαγκάζογλου, Σύμβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου: « Τα Θρησκευτικά και το ζήτημα της απαλλαγής: Δυνατότητες και προϋποθέσεις για μια εναλλακτική προσέγγιση του θρησκευτικού μαθήματος»
Η χρονική διάρκεια κάθε εισήγησης θα είναι 30 λεπτά, ενώ θα υπάρχει η δυνατότητα υποβολής ερωτήσεων και ολιγόλεπτων τοποθετήσεων.
Η συνάντηση πραγματοποιείται υπό την αιγίδα της Ν.Ε.Λ.Ε. Μαγνησίας και με τη συνεργασία και τη συμμετοχή του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου.
Κι ενώ ο Έλληνας Συνήγορος ζητά το αυτονόητο- να μπορεί να απαλλάσσεται ένας μαθητής από τα θρησκευτικά χωρίς να δηλώνει τις πεποιθήσεις του- στην Ισπανία έλαβαν μια ιστορική απόφαση.
Το σκεπτικό του δικαστηρίου του Βαγιαδολίδ έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον. Ο σταυρός- τονίζεται - έχει, μεταξύ άλλων, και θρησκευτική χροιά, που συνδέεται με μια συγκεκριμένη θρησκεία. Κατά συνέπεια, η παρουσία ενός τέτοιου συμβόλου σ΄ ένα δημόσιο εκπαιδευτικό κέντρο όπου διδάσκονται ανήλικοι, των οποίων το μυαλό και η βούληση βρίσκονται σε φάση πλήρους ανάπτυξης, μπορεί να προκαλέσει την εντύπωση ότι το Κράτος βρίσκεται πιο κοντά στο δόγμα που σχετίζεται με το συγκεκριμένο θρησκευτικό σύμβολο απ΄ ό,τι στα υπόλοιπα. Με άλλα λόγια, ο σταυρός δεν είναι θρησκευτικά «ουδέτερος». Κατά συνέπεια, όλοι οι σταυροί και τα άλλα θρησκευτικά σύμβολα πρέπει να αφαιρεθούν από τις αίθουσες του σχολείου Μαθίας Πικαβέα.
Σχετικό αίτημα έχει υποβάλει από το 2005 μια ομάδα γονέων που τα παιδιά τους φοιτούσαν στο σχολείο, αλλά η διευθύντρια το απέρριψε με το επιχείρημα ότι οι σταυροί βρίσκονται εκεί από το 1930. Η Πολιτιστική Ένωση του Βαγιαδολίδ για ένα Κοσμικό Σχολείο προσέφυγε τότε στη δικαιοσύνη. Και πριν από μερικές ημέρες δικαιώθηκε. Ο αρχιεπίσκοπος του Τολέδο μιλά για «Χριστοφοβία». Η επίσημη εφημερίδα του Βατικανού χαρακτηρίζει την απόφαση «ανησυχητικό σύμπτωμα αμνησίας ή πολιτιστικής νέκρωσης» και τους υποστηρικτές της «σκορπιούς που αυτοκτονούν με το ίδιο τους το δηλητήριο». Αλλά η σοσιαλιστική ομάδα του κοινοβουλίου της Καστίλλης και Λεόν απαιτεί να αφαιρεθούν τώρα τα θρησκευτικά σύμβολα από όλα τα δημόσια σχολεία της επαρχίας.
Αντίθετα με άλλες περιπτώσεις όπου είχε επιλέξει την ανοιχτή σύγκρουση με την εκκλησία- όπως ήταν η απλούστευση της διαδικασίας του διαζυγίου και ο γάμος των ομοφυλοφίλων- αυτή τη φορά η κυβέρνηση Θαπατέρο αποφάσισε να κρατήσει ουδέτερη στάση. Η υπουργός Παιδείας Μερθέδες Καμπρέρα δήλωσε ότι την απόφαση για αφαίρεση ή διατήρηση των θρησκευτικών συμβόλων θα πρέπει να τη λάβουν τα σχολεία, «αφού εκείνα γνωρίζουν καλύτερα τι μαθητές έχουν και τι πιστεύουν οι γονείς τους». Αλλά η στάση αυτή ισοδυναμεί με στρουθοκαμηλισμό. Αποφάσεις τέτοιας σημασίας δεν είναι δυνατό να λαμβάνονται με ψηφοφορία. Ούτε να εξαρτώνται από τις πεποιθήσεις (!) των γονέων των μαθητών. Δηλαδή οι σταυροί και τα άλλα σύμβολα θα επιτρέπονται όταν ο αριθμός των μη χριστιανών μαθητών είναι κάτω από ένα όριο και οι γονείς τους είναι βολικοί;
Υπάρχει ένα τελευταίο επιχείρημα, που το είχαμε ακούσει και στη συζήτηση για το ευρωσύνταγμα: ότι ο σταυρός ανήκει στην ιστορία και τον πολιτισμό της Ευρώπης. Μα στο όνομα της χριστιανικής ταυτότητας, και με σύμβολο τον σταυρό, διαπράχθηκαν τα χειρότερα εγκλήματα της θρησκευτικής μισαλλοδοξίας. Είμαστε σίγουροι ότι αυτή την ταυτότητα θέλουμε να κληρονομήσουν τα παιδιά μας;
-------------------------------------------------------------------------------
Για να διαβάσετε σχόλια αναγνωστών του άρθρου στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ, μπορείτε να επισκεφτε'ιτε τον παρακάτω σύνδεσμο: http://ta-nea.dolnet.gr/default.asp?pid=2&ct=2&artid=4488928#yourComments
.....................................................................................................
Παραθέτω το κείμενο, όπως το διάβασα στην εφημερίδα, χωρίς να κάνω την παραμικρή αλλάγή ή τον παραμικρό σχολιασμό.
Υποχρεωτικό μάθημα θα γίνει... η μαγεία για τα παιδιά του Δημοτικού στην Ινδία, με σκοπό να εξαλειφθούν οι δεισιδαιμονίες που ευθύνονται για αριθμό ρεκόρ ειδεχθών φόνων κάθε χρόνο, αναφέρει η εφημερίδα Το Βήμα (26.11.2008).
Ο φτωχές φυλές που ζουν στην επαρχιακή ενδοχώρα πιστεύουν στις μάγισσες και στα κακά που υποτίθεται ότι σκορπούν στον κόσμο και αυτό έχει οδηγήσει σε τακτικά κυνήγια μαγισσών. Εκτιμάται ότι 750 άνθρωποι, κυρίως ηλικιωμένες γυναίκες, έχουν χάσει τη ζωή τους από το 2003 στα κρατίδια του Ασάμ και της Δυτικής Βεγγάλης. Οι εισηγητές της αλλαγής του εκπαιδευτικού προγράμματος υποστηρίζουν ότι οι πεποιθήσεις πρέπει να αλλάζουν από νωρίς για να σταματήσει αυτή η πρακτική. Άλλοι αμφισβητούν το μέτρο αυτό, υποστηρίζοντας ότι τα κυνήγια μαγισσών είναι οικονομικό φαινόμενο. Οι συντάξεις, λένε, και όχι η εκπαίδευση είναι ο καλύτερος τρόπος για να παταχθεί η μαύρη μαγεία. Οι έρευνες δείχνουν ότι η πίστη στις σκοτεινές τέχνες, αλλά και τα θύματά τους αυξάνονται κατακόρυφα σε περιόδους ισχνών αγελάδων. "Όταν μια χρονιά είναι κακή οι μάγισσες γίνονται ο αποδιοπομπαίος τράγος", λέει ο Ρέιμοντ Φίσμαν, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια. Συνεπώς, ο καλύτερος τρόπος να εξαλειφθούν τα κυνήγια μαγισσών όπως δείχνει και το παράδειγμα της Ν. Αφρικής στη δεκαετία του ' 90 , είναι να δοθούν συντάξεις στις ηλικιωμένες γυναίκες, μεταρέποντάς τις από οικονομικό βάρος σε πηγή εισοδήματος για τις φτωχές οικογένειες.
Το θέμα της Μαγείας, έχει απασχολήσει τον άνθρωπο από αρχαιοτάτων χρόνων.
Χιλιάδες σελίδες και πολύ μελάνι έχει ξοδευτεί για να γραφούν βιβλία για την Μαγεία, αλλά πολύ περισσότερα από αυτά, είναι το αίμα των ανθρώπων, που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο έχασαν την ζωή τους είτε εξαιτίας της μαγείας είτε κατηγορούμενοι ως μάγοι/μάγισσες.
Μαγεία είναι η επίκληση σκοτεινών δαιμονικών δυνάμεων για να προκαλέσει κάποιος ένα «καλό», αλλά συνηθέστερα ζημιά, κακό, ασθένεια, θάνατο κλπ. σε έναν συνάνθρωπό του. Η εκδίκηση είναι συνήθως ο λόγος που οδηγεί κάποιον στη μαγεία. Ήταν γνωστή στους αρχαίους λαούς και στους βυζαντινούς, είναι δε αποτέλεσμα ειδωλολατρικών αντιλήψεων για την ύπαρξη μυστηριωδών δυνάμεων στα αντικείμενα και τα φαινόμενα της φύσης.
Η Εκκλησία καταδικάζει τη μαγεία, διότι μαγεία σημαίνει υποδούλωση στον διάβολο, σημαίνει έλλειψη αγάπης, σημαίνει άγνοια και απουσία πίστεως στον αληθινό Θεό. Μας καλεί να μείνουμε μακριά από τις μεθόδους αυτές, που αποτελούν στην πραγματικότητες μεθοδεύσεις του διαβόλου. Από την Εκκλησία καταδικάζονται ακόμη η επίκληση των δαιμόνων, η μαγγανεία (δηλ. η παρασκευή «μαγικών» φίλτρων), οι κατάρες και τα αναθέματα, η συμμετοχή σε πνευματιστικές εκδηλώσεις και σατανιστικές τελετές, η μέθοδος του υπνωτισμού, η καταφυγή σε ονειροκρίτες, η κερδοσκοπία από την εκμετάλλευση εύπιστων ανθρώπων που οδηγούνται σ’ αυτά.
Σχετικές συνδέσεις:
http://www.e-paideia.net/news/article.asp?lngEntityID=62316&lngDtrID=102
http://www.impantokratoros.gr/0F697EDA.el.aspx
http://www.egolpio.com/NEW_AGE/satanismos_&_ekklhsia.htm
ΠΡΟΣ
κ. Γεώργιο Καμίνη
Συνήγορο του Πολίτη
Αθήνα, 20/11/08
ΑΠ: 450
Αξιότιμε κ. Συνήγορε του Πολίτη,
Θα ήθελα να σας εκφράσω τη δυσαρέσκεια μου διότι θεωρώ ότι η Ανεξάρτητη Αρχή της οποίας προΐστασθε, υπερέβη τα όρια της θεσμικής της αρμοδιότητος. Είναι αντιδεοντολογικό το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων να πληροφορείται για παρέμβασή σας σε θέμα της αρμοδιότητάς του από δελτίο τύπου που κυκλοφόρησε στο σύνολο των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, με επισυναπτόμενη τη σχετική επιστολή και ενώ η επιστολή δεν είχε ακόμη φτάσει στον αποδέκτη της.
Το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων με σχετικές εγκυκλίους του επιδεικνύοντας εμπράκτως τον σεβασμό του στις προτάσεις της Ανεξάρτητης Αρχής της οποίας προΐστασθε, για το μάθημα των Θρησκευτικών, αποδέχθηκε ότι οι εξαιρούμενοι για λόγους συνείδησης αλλόθρησκοι ή ετερόδοξοι μαθητές δεν υποχρεούνται να δηλώνουν το διαφορετικό δόγμα ή θρήσκευμα στο οποίο πιστεύουν.
Το μάθημα των Θρησκευτικών παραμένει υποχρεωτικό για όλους τους Ορθοδόξους Χριστιανούς μαθητές. Μπορούν επίσης να το παρακολουθήσουν και όσοι μη ορθόδοξοι το επιθυμούν. Το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων εκτιμά, και είναι το μόνο αρμόδιο να το κρίνει αυτό σύμφωνα με το Σύνταγμα και τους νόμους, ότι το μάθημα των Θρησκευτικών δεν έχει ομολογιακό-κατηχητικό χαρακτήρα αλλά είναι γνωσιολογικό, δηλαδή συμπεριλαμβάνει αναφορές όχι μόνον στην επικρατούσα θρησκεία αλλά και σε άλλα δόγματα και θρησκείες.
Ως εκ τούτου προκύπτει ότι:
Επιτρέψτε μου επίσης να σας ενημερώσω ότι κατά το διάστημα που μεσολάβησε από την έκδοση των εγκυκλίων μέχρι σήμερα, υπήρξε προσπάθεια από κάποιους περιορισμένους κύκλους να εκμεταλλευθούν ιδεολογικοπολιτικά το ζήτημα με συστηματική προπαγάνδα της εξαίρεσης από το μάθημα των Θρησκευτικών μέσω διανομής φυλλαδίων και με τη χρήση άλλων μεθόδων που λειτούργησαν παραπλανητικά ως προς το περιεχόμενο των εγκυκλίων.
Αξιότιμε κ. Συνήγορε του Πολίτη,
Το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων έχει εμπράκτως επιδείξει το σεβασμό του έναντι της Ανεξάρτητης Αρχής της οποίας προΐστασθε.
Οφείλω όμως να ξεκαθαρίσω ότι οι ρόλοι μας είναι διακριτοί και προσδιορίζονται από το Σύνταγμα και τους νόμους. Υπό την έννοια αυτή η δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση και το αρμόδιο Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων δεν προτίθενται να εκχωρήσουν στο ελάχιστο, τμήμα του πεδίου ευθύνης τους.
Γνωρίζοντας την ευαισθησία σας για τα ζητήματα σεβασμού του Συντάγματος και των νόμων, πιστεύω ότι η συνεργασία μας στο μέλλον θα συνεχισθεί εποικοδομητικά.
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ
Ευριπίδης Στυλιανίδης
Άρχισε στο Φανάρι την Παρασκευή 10 Οκτωβρίου και ολοκληρώθηκε την Κυριακή 12 Οκτωβρίου με το Πατριαρχικό Συλλείτουργο, η σύναξη των προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών, η οποία διεξήχθη στον Πατριαρχικά Ναό του αγίου Γεωργίου.
Στη «Σύναξη των Πατριαρχών» όπως ονομάζεται η συνάντηση που γίνεται με την ευκαιρία του εορτασμού του έτους του Αποστόλου Παύλου, συμμετείχε και ο Πατριάρχης Μόσχας Αλέξιος. Στο Φανάρι έφθασαν και συμμετείχαν επίσης οι Πατριάρχες Αλεξανδρείας κ. Θεόδωρος, Αντιοχείας κ. Ιγνάτιος, Ιεροσολύμων κ. Θεόφιλος, οι Αρχιεπίσκοποι Κύπρου κ. Χρυσόστομος, Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος, Τιράνων και πάσης Αλβανίας κ. Αναστάσιος, Τσεχίας και Σλοβακίας κ. Χριστόφορος και Φινλανδίας κ. Λέων και ο Μητροπολίτης Ταλλίνης και πάσης Εσθονίας κ. Στέφανος. Οι Εκκλησίες Σερβίας, Ρουμανίας, Βουλγαρίας, Γεωργίας και Πολωνίας εκπροσωπήθηκαν από αρχιερείς .
Εκκλησιαστικές πηγές χαρακτήρισαν την ανταπόκριση των προκαθημένων στην πρωτοβουλία του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου ως «μία βαρυσήμαντη συμβολική χειρονομία ενότητας και αγάπης».
Τα τελευταία 15 χρόνια έχουν συγκληθεί πέντε Συνάξεις προκαθημένων -έναν θεσμό που εισήγαγε ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος- το 1992 στο Φανάρι, το 1995 στην Πάτμο, το 1998 στην Σόφια, το 2000 στα Ιεροσόλυμα την Πόλη και τη Νίκαια της Βιθυνίας, και το 2005 στο Φανάρι.
Της Σύναξης έπεται το Παύλειο Συμπόσιο το οποίο θα διαρκέσει μέχρι τις 16 Οκτωβρίου. Το συμπόσιο θα ασχοληθεί με θέματα διδασκαλίας του Αποστόλου Παύλου και θα συνδυασθεί με προσκυνηματικές επισκέψεις σε τόπους απο όπου πέρασε και δίδαξε ο Απόστολος όπως η Έφεσος, η Αττάλεια, η Ρόδος, η Λίνδος και οι Καλοί Λιμένες της Κρήτης.
Από τη Ναυτεμπορική
ΜΗΝΥΜΑ ΤΩΝ ΠΡΟΚΑΘΗΜΕΝΩΝ ΤΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ
Εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος.
1. Δια της Χάριτος του Θεού οι Προκαθήμενοι και οι Αντιπρόσωποι των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών συνήλθομεν από 10ης έως 12ης Οκτωβρίου 2008 εις Φανάριον τη προσκλήσει και υπό την προεδρίαν του εν ημίν Πρώτου, του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου, επί τη ανακηρύξει του έτους τούτου ως έτους του αποστόλου των Εθνών Παύλου. Μετ` αδελφικής αγάπης διεβουλεύθημεν επί των απασχολούντων την Ορθόδοξον Εκκλησίαν θεμάτων, συμμετασχόντες δε εις τας επί τω γεγονότι τούτω εορταστικάς εκδηλώσεις, ετελέσαμεν από κοινού την Θείαν Ευχαριστίαν εν τω Πανσέπτω Πατριαρχικώ Ναώ του Οικουμενικού Θρόνου, σήμερον, την 12ην Οκτωβρίου 2008, Κυριακήν των Αγίων Πατέρων της εν Νικαία Ζ' Οικουμενικής Συνόδου. Κατ α?τάς τας ημέρας ενισχύθημεν δια της αληθείας των δωρεών της θείας προνοίας προς τον Απόστολον των Εθνών, δια των οποίων ούτος ανεδείχθη εις υπέροχον «σκεύος εκλογής» (Πραξ. 9,15) του Θεού και λαμπρόν πρότυπον αποστολικής διακονίας του εκκλησιαστικού σώματος.Τον Απόστολον τούτον τιμώσα κατά το τρέχον σωτήριον έτος σύμπασα η Ορθόδοξος Εκκλησία, προβάλλει ως πρότυπον προς το πλήρωμα αυτής δια την σύγχρονον μαρτυρίαν της πίστεως ημών προς "τους εγγύς και τους μακράν" (Εφ. 2,17).2. Η Ορθόδοξος Εκκλησία, έχουσα την συνείδησιν της αυθεντικής ερμηνείας της διδασκαλίας του αποστόλου των εθνών εις ειρηνικούς και χαλεπούς καιρούς της δισχιλιετούς ιστορικής πορείας αυτής, δύναται και οφείλει να προβάλλη εις τον σύγχρονον κόσμον την διδασκαλίαν όχι μόνον περί της εν Χριστώ αποκαταστάσεως της ενότητος ολοκλήρου του ανθρωπίνου γένους, αλλά και περί της παγκοσμιότητος του λυτρωτικού έργου Αυτού, δια του οποίου υπερβαίνονται πάσαι αι διασπάσεις του κόσμου και βεβαιούται η κοινή φύσις πάντων των ανθρώπων.Εν τούτοις, η αξιόπιστος προβολή του λυτρωτικού αυτού μηνύματος προϋποθέτει την υπέρβασιν και των εσωτερικών αντιπαραθέσεων της Ορθοδόξου Εκκλησίας δια της εκτονώσεως των εθνικιστικών, εθνοφυλετικών η ιδεολογικών παροξυσμών, διότι μόνον ούτως ο λόγος της Ορθοδοξίας θα εύρη την δέουσαν απήχησιν εις τον σύγχρονον κόσμον.3. Εμπνεόμενοι από την διδασκαλίαν και το έργον του Αποστόλου Παύλου, επισημαίνομεν κατ` αρχάς την σπουδαιότητα, την οποίαν έχει δια την ζωήν της Εκκλησίας και, ειδικώτερον, δια την διακονίαν πάντων ημών, το χρέος της Ιεραποστολής, συμφώνως προς την τελευταίαν εντολήν του Κυρίου: "και έσεσθέ μοι μάρτυρες εν τε Ιερουσαλήμ και πάση τη Ιουδαία και Σαμαρεία και έως εσχάτου της γης" (Πραξ. 1, 8). Ο ευαγγελισμός του λαού του Θεού, αλλά και των μη πιστευόντων εις Χριστόν, αποτελεί υπέρτατον χρέος της Εκκλησίας. Τούτο το χρέος δεν πρέπει να εκπληρούται επιθετικώς η δια διαφόρων μορφών προσηλυτισμού, αλλ` εν αγάπη, ταπεινοφροσύνη και σεβασμώ προς την ταυτότητα εκάστου ανθρώπου και την πολιτισμικήν ιδιαιτερότητα εκάστου λαού. Εις την ιεραποστολικήν αυτήν προσπάθειαν οφείλουν να συμβάλλουν πάσαι αι Ορθόδοξοι Εκκλησίαι με σεβασμόν εις την κανονικήν τάξιν. 4. Η Εκκλησία του Χριστού ασκεί σήμερον την διακονίαν αυτής εις ένα ταχύτατα εξελισσόμενον κόσμον, ο οποίος καθίσταται πλέον αλληλένδετος χάρις εις τα μέσα επικοινωνίας και την εξέλιξιν των συγκοινωνιακών μέσων και της τεχνολογίας. Παραλλήλως, όμως, αυξάνεται και το μέγεθος της αποξενώσεως, των διαιρέσεων και των συγκρούσεων. Οι χριστιανοί επισημαίνουν ότι πηγή αυτής της καταστάσεως είναι η απομάκρυνσις του ανθρώπου από τον Θεόν. Καμμία μετατροπή των κοινωνικών δομών και των κανόνων συμπεριφοράς δεν είναι ικανή να θεραπεύση την κατάστασιν αυτήν. Η Εκκλησία υποδεικνύει συνεχώς ότι η αμαρτία ημπορεί να καταπολεμηθή μόνον δια της συνεργίας του Θεού και του ανθρώπου. 5. Υπό τοιαύτας συνθήκας, η σύγχρονος μαρτυρία της Ορθοδοξίας δια τα συνεχώς διογκούμενα προβλήματα του ανθρώπου και του κόσμου καθίσταται επιτακτική, όχι μόνον δια την επισήμανσιν των προκαλούντων αυτά αιτίων, αλλά και δια την άμεσον αντιμετώπισιν των παρεπομένων τραγικών συνεπειών των. Αι ποικίλαι εθνικιστικαί, φυλετικαί, ιδεολογικαί και θρησκευτικαί αντιθέσεις τροφοδοτούν συνεχώς επικινδύνους συγχύσεις όχι μόνον ως προς την αδιαμφισβήτητον οντολογικήν ενότητα του ανθρωπίνου γένους, αλλά και ως προς την σχέσιν του ανθρώπου προς την θείαν δημιουργίαν. Η ιερότης του ανθρωπίνου προσώπου συμπιέζεται εις επί μέρους διεκδικήσεις του «ατόμου», ενώ η σχέσις αυτού προς την λοιπήν θείαν δημιουργίαν υποτάσσεται εις την χρηστικήν η και καταχρηστικήν αυθαιρεσίαν του.Αι διασπάσεις αυταί του κόσμου εισάγουν άδικον ανισότητα συμμετοχής ανθρώπων η και λαών εις τα αγαθά της Δημιουργίας? στερούν δισεκατομμύρια ανθρώπων των βασικών αγαθών και οδηγούν εις εξαθλίωσιν της ανθρωπίνης προσωπικότητος? προκαλούν μαζικάς μεταναστεύσεις πληθυσμών, διεγείρουν εθνικιστικάς, θρησκευτικάς και κοινωνικάς διακρίσεις και συγκρούσεις, και απειλούν την παραδοσιακήν εσωτερικήν συνοχήν των κοινωνιών. Αι συνέπειαι αυταί είναι επαχθέστεραι, διότι συνδέονται αρρήκτως προς την καταστροφήν του φυσικού περιβάλλοντος και του όλου οικοσυστήματος. 6. Οι Ορθόδοξοι χριστιανοί συμμερίζονται μετά των άλλων, θρησκευομένων η μη ανθρώπων του πλανήτου, την ευθύνην δια την σύγχρονον κρίσιν, διότι ηνέχθησαν η συνεβιβάσθησαν ακρίτως και προς ακραίας επιλογάς του ανθρώπου χωρίς την αξιόπιστον αντιπαράθεσιν προς αυτάς του λόγου της πίστεως. Έχουν, συνεπώς, και αυτοί μείζονα υποχρέωσιν να συμβάλλουν εις την υπέρβασιν των διασπάσεων του κόσμου.Η χριστιανική διδασκαλία δια την οντολογικήν ενότητα του ανθρωπίνου γένους και της θείας δημιουργίας, ως αύτη εκφράζεται δια του όλου μυστηρίου του εν Χριστώ απολυτρωτικού έργου, αποτελεί θεμελιώδη βάσιν δια την ερμηνείαν της σχέσεως του ανθρώπου προς τον Θεόν και τον κόσμον.7. Αι προσπάθειαι παραμερισμού της θρησκείας από την κοινωνικήν ζωήν αποτελούν κοινήν τάσιν πολλών συγχρόνων κρατών. Η αρχή της κοσμικότητος του κράτους δύναται μεν να διατηρήται, είναι όμως ανεπίτρεπτος η ερμηνεία αυτής ως ριζικής περιθωριοποιήσεως της θρησκείας από όλας τας σφαίρας της ζωής του λαού. 8. Το χάσμα μεταξύ πλουσίων και πτωχών διευρύνεται δραματικώς εξ αιτίας της οικονομικής κρίσεως, η οποία είναι συνήθως αποτέλεσμα μανιακής κερδοσκοπίας εκ μέρους οικονομικών παραγόντων και στρεβλής οικονομικής δραστηριότητος, η οποία, στερουμένη ανθρωπολογικής διαστάσεως και ευαισθησίας, δεν εξυπηρετεί, τελικώς, τας πραγματικάς ανάγκας της ανθρωπότητος. Βιώσιμος οικονομία είναι εκείνη, η οποία συνδυάζει την αποτελεσματικότητα με την δικαιοσύνην και την κοινωνικήν αλληλεγγύην. 9. Ως προς το θέμα των σχέσεων της χριστιανικής πίστεως και των θετικών επιστημών η Ορθόδοξος Εκκλησία έχει αποφύγει να επιζητή την κηδεμονίαν της εξελίξεως της επιστημονικής αναζητήσεως και να λαμβάνη θέσιν επί παντός επιστημονικού ερωτήματος. Δια την Ορθόδοξον αντίληψιν η ελευθερία της ερεύνης αποτελεί θεόσδοτον δώρον εις τον άνθρωπον. Συγχρόνως, όμως, προς αυτήν την κατάφασιν, η Ορθοδοξία επισημαίνει τους κινδύνους, οι οποίοι υποκρύπτονται εις ωρισμένα επιστημονικά επιτεύγματα, τα όρια της επιστημονικής γνώσεως και την ύπαρξιν μιας άλλης "γνώσεως", η οποία δεν υπάγεται αμέσως εις το επιστημονικόν πεδίον. Η γνώσις αυτή αποδεικνύεται πολλαπλώς απαραίτητος δια την ορθήν οριοθέτησιν της ελευθερίας και την αξιοποίησιν των καρπών της επιστήμης δια του περιορισμού του εγωκεντρισμού και του σεβασμού της αξίας του ανθρωπίνου προσώπου. 10. Η Ορθόδοξος Εκκλησία φρονεί ότι η τεχνολογική και οικονομική πρόοδος δεν επιτρέπεται να οδηγούν εις την καταστροφήν του περιβάλλοντος και την εξάντλησιν των φυσικών πόρων. Η απληστία δια την ικανοποίησιν των υλικών επιθυμιών οδηγεί εις την πτώχευσιν της ψυχής του ανθρώπου και του περιβάλλοντος. Δεν πρέπει να λησμονήται ότι ο φυσικός πλούτος της γης δεν είναι μόνον περιουσία του ανθρώπου αλλά, πρωτίστως, δημιουργία του Θεού: «του Κυρίου η γη και το πλήρωμα αυτής, η οικουμένη και πάντες οι κατοικούντες εν αυτή» (Ψαλ. 23, 1). Οφείλομεν να ενθυμώμεθα ότι, όχι μόνον αι σημεριναί, αλλά και αι μελλοντικαί γενεαί έχουν δικαίωμα επί των φυσικών αγαθών, τα οποία μας έδωσε ο Δημιουργός. 11. Υποστηρίζοντες σταθερώς πάσαν ειρηνικήν προσπάθειαν δικαίας λύσεως των αναφυομένων συγκρούσεων, χαιρετίζομεν την στάσιν των Εκκλησιών Ρωσίας και Γεωργίας κατά την περίοδον της προσφάτου πολεμικής συρράξεως και την αδελφικήν συνεργασίαν αυτών. Αι δύο Εκκλησίαι επετέλεσαν κατ` αυτόν τρόπον το χρέος της διακονίας της καταλλαγής. Ελπίζομεν ότι αι αμοιβαίαι εκκλησιαστικαί προσπάθειαι θα συμβάλουν εις την υπέρβασιν των τραγικών συνεπειών των στρατιωτικών επιχειρήσεων και την ταχυτέραν συμφιλίωσιν των λαών. 12. Εις την διογκουμένην σύγχυσιν της εποχής μας ο θεσμός της οικογενείας και του γάμου αντιμετωπίζει κρίσιν. Η Εκκλησία εν πνεύματι κατανοήσεως των νέων συνθέτων κοινωνικών συνθηκών οφείλει να αναζητήση τρόπους πνευματικής συμπαραστάσεως και γενικωτέρας ενισχύσεως των νέων και πολυμελών οικογενειών.Ιδιαιτέρως στρέφομεν την σκέψιν ημών προς τους νέους, δια να τους καλέσωμεν να μετέχουν ενεργώς τόσον εις την λατρευτικήν και αγιαστικήν ζωήν, όσον και εις το ιεραποστολικόν και κοινωνικόν έργον της Εκκλησίας, μεταφέροντες εις αυτήν τους προβληματισμούς και τας προσδοκίας αυτών, δεδομένου ότι αποτελούν όχι μόνον το μέλλον, αλλά και το παρόν της Εκκλησίας. 13. Οι Προκαθήμενοι και οι Αντιπρόσωποι των Αγιωτάτων Ορθοδόξων Εκκλησιών έχοντες πλήρη επίγνωσιν της σοβαρότητος των ανωτέρω προβλημάτων και αγωνιζόμενοι δια την άμεσον αντιμετώπισίν των ως "υπηρέται Χριστού και οικονόμοι μυστηρίων Θεού" (Α Κορ. 4, 1), διακηρύττομεν εξ αυτής της έδρας της Πρωτοθρόνου Εκκλησίας και επαναβεβαιούμεν:α) Την αταλάντευτον θέσιν και υποχρέωσιν ημών προς διασφάλισιν της ενότητος της Ορθοδόξου Εκκλησίας εν τη «άπαξ παραδοθείση τοις αγίοις πίστει» (Ιούδα 3) των Πατέρων ημών, τη αυτή κοινή Θεία Ευχαριστία, και τη πιστή τηρήσει του κανονικού συστήματος διακυβερνήσεως της Εκκλησίας, δια της εν πνεύματι αγάπης και ειρήνης διευθετήσεως των εκάστοτε τυχόν αναφυομένων προβλημάτων εις τας προς αλλήλους σχέσεις ημών.β) Την βούλησιν ημών δια την ταχείαν θεραπείαν πάσης κανονικής ανωμαλίας προελθούσης εξ ιστορικών συγκυριών και ποιμαντικών αναγκών, ως εν τη λεγομένη Ορθοδόξω Διασπορά, επί τω τέλει της υπερβάσεως πάσης τυχόν ξένης προς την Ορθόδοξον εκκλησιολογίαν επιρροής. Προς τούτο, χαιρετίζομεν την πρότασιν του Οικουμενικού Πατριαρχείου να συγκαλέση δια το θέμα τούτο, ως και δια την συνέχισιν της προετοιμασίας της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, Πανορθοδόξους Διασκέψεις εντός του προσεχούς έτους 2009, εις τας οποίας, συμφώνως προς την ισχύσασαν προ των Πανορθοδόξων Διασκέψεων της Ρόδου τάξιν και πρακτικήν, θα προσκαλέση απάσας τας Αυτοκεφάλους Εκκλησίας.γ) Την επιθυμίαν ημών όπως, παρά τας οιασδήποτε δυσκολίας, συνεχίσωμεν τους θεολογικούς διαλόγους μετά των λοιπών Χριστιανών, ως και τους διαθρησκειακούς διαλόγους, ιδιαιτέρως μετά του Ιουδαϊσμού και του Ισλάμ, δοθέντος ότι ο διάλογος αποτελεί τον μόνον τρόπον επιλύσεως των μεταξύ των ανθρώπων διαφορών, ιδιαιτέρως εις μίαν εποχήν, ως η σημερινή, κατά την οποίαν αι παντοίαι διαιρέσεις, περιλαμβανομένων και εκείνων εν ονόματι της θρησκείας, απειλούν την ειρήνην και ενότητα των ανθρώπων.δ) Την υποστήριξιν ημών προς τας πρωτοβουλίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου, καθώς και άλλων Ορθοδόξων Εκκλησιών, δια την προστασίαν του φυσικού περιβάλλοντος. Η σημερινή οικολογική κρίσις, ως οφειλομένη και εις πνευματικούς και ηθικούς λόγους, καθιστά επιτακτικόν το χρέος της Εκκλησίας όπως συμβάλη δια των εις την διάθεσιν αυτής πνευματικών μέσων, εις την προστασίαν της δημιουργίας του Θεού εκ των συνεπειών της ανθρωπίνης απληστίας. Προς τούτο επαναβεβαιούμεν τον καθορισμόν της 1ης Σεπτεμβρίου, πρώτης ημέρας του εκκλησιαστικού έτους, ως ημέρας ειδικών προσευχών δια την προστασίαν της δημιουργίας του Θεού, και υποστηρίζομεν την εισαγωγήν του θέματος του φυσικού περιβάλλοντος εις την κατηχητικήν, κηρυγματικήν και εν γένει ποιμαντικήν δράσιν των Εκκλησιών ημών, ως τούτο ήδη συμβαίνει εις ωρισμένας εξ αυτών.ε) Την απόφασιν όπως προβώμεν εις τας αναγκαίας ενεργείας, ίνα συσταθή Διορθόδοξος Επιτροπή προς μελέτην των θεμάτων βιοηθικής, επί των οποίων ο κόσμος αναμένει και την τοποθέτησιν της Ορθοδοξίας. Ταύτα απευθύνοντες προς τον ανά τον κόσμον Ορθόδοξον λαόν και την οικουμένην, ευχόμεθα "έτι και έτι" η ειρήνη, η δικαιοσύνη και αγάπη του Θεού να επικρατήσουν τελικώς εις την ζωήν των ανθρώπων. "Τω δε δυναμένω υπέρ πάντα ποιήσαι υπερεκπερισσού ων αιτούμεθα η νοούμεν, κατά την δύναμιν την ενεργουμένην εν ημίν, αυτώ η δόξα εν τη Εκκλησία εν Χριστώ Ιησού" (Εφεσίους 3,20-21). Αμήν.
Εν Φαναρίω, τη 12η Οκτωβρίου 2008.+ Ο Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίος, + Ο Αλεξανδρείας Θεόδωρος, + Ο Αντιοχείας Ιγνάτιος, + Ο Ιεροσολύμων Θεόφιλος, + Ο Μόσχας Αλέξιος, + Ο Μαυροβουνίου Αμφιλόχιος (εκ προσώπου της Εκκλησίας Σερβίας), + Ο Τρανσυλβανίας Λαυρέντιος, (εκ προσώπου της Εκκλησίας Ρουμανίας), + Ο Βιδινίου Δομετιανός, (εκ προσώπου της Εκκλησίας Βουλγαρίας), + Ο Ζουκδίδι Γεράσιμος, (εκ προσώπου της Εκκλησίας Γεωργίας), + Ο Κύπρου Χρυσόστομος, + Ο Αθηνών Ιερώνυμος, + Ο Βρότσλαβ Ιερεμίας (εκ προσώπου της Εκκλησίας Πολωνίας), + Ο Τιράνων Αναστάσιος, + Ο Τσεχίας και Σλοβακίας Χριστοφόρος
Από τον Πρόναο
"[...]τὸν καλὸν ἀγῶνα ἠγώνισμαι, τὸν δρόμον τετέλεκα[...]λοιπὸν ἀπόκειταί μοι ὁ τῆς δικαιοσύνης στέφανος[...]" (Β΄Τιμ. 4, 7-8).
(Τον καλό τον αγώνα τον αγωνίστηκα, έφτασα στο τέλος του δρόμου και τώρα απομένει να λάβω το στεφάνι της δόξας).
Οι λόγοι αυτοί του Αποστόλου Παύλου έρχονται στο νου μου ακούγοντας την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των πανελληνίων εξετάσεων για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.
Αυτά τα παιδιά, οι τελειόφοιτοι μαθητές, είχαν δώσει το καθένα τον αγώνα τους. Έναν αγώνα γεμάτο εμπόδια, αγώνες και θυσίες, πολλές θυσίες. Όσοι αγωνίστηκαν τον "καλόν αγώνα", αυτοί και λαμβάνουν δίκαια τη χαρά της επιτυχίας που οδηγεί στην εκπλήρωση των στόχων και των ελπίδων τους. Αυτά τα παιδιά που πέτυχαν τους στόχους τους, αξίζουν πραγματικά το σεβασμό και τα συγχαρητήρια όλων μας.
Αλλά και τα παιδιά που παρόλο έκαναν τον αγώνα τους, αλλά δεν κατάφεραν να επιτύχουν τους στόχους τους και να κάνουν πραγματικότητα τα όνειρά τους, οφείλουν να συνεχίσουν την προσπάθειές τους. Η ζωή ανοίγεται μπροστά τους και τους προκαλεί να την κατακτήσουν!
Συγχαρητήρια στην κόρη μου Έλενα για την επιτυχία της στο τμήμα Βιοϊατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Ο σκληρός αγώνας που έδωσε όλα αυτά τα χρόνια, ανταμείφθηκε κατακτώντας την πρωτιά στην σχολή επιτυχίας της.
Αιφνιδιαστικά και εν μέσω καλοκαιριού το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, με εγκύκλιο του, επισημαίνει ότι μπορεί να απαλλάσσεται από το μάθημα των Θρησκευτικών ο καθένας, με μια απλή υπεύθυνη δήλωση του ιδίου, ή του κηδεμόνα του, επειδή ακόμη και η αναφορά κάποιου ότι ανήκει σε κάποιο θρήσκευμα, θεωρείται ως ευαίσθητο προσωπικό δεδομένο.
Από το Υπουργείο Παιδείας αναφέρεται ότι το μάθημα παραμένει υποχρεωτικό και δεν γίνεται προαιρετικό. Επιπροσθέτως επισημαίνεται, ότι η εγκύκλιος εστάλη έπειτα από σχετικές παρεμβάσεις του Συνηγόρου του Πολίτη, αλλά και αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου που αφορούν τα προσωπικά δεδομένα και τα ατομικά δικαιώματα. Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι ουσιαστικά από το 2002, οι γονείς δεν ήταν υποχρεωμένοι να αναφέρουν για ποια αιτία ζητούσαν να απαλλαγεί το παιδί τους από το μάθημα των Θρησκευτικών. Η διαφορά ήταν- όπως όριζε η εγκύκλιος του 2002- ότι ο γονέας έπρεπε απλώς να αναφέρει στην υπεύθυνη δήλωση ότι δεν είναι χριστιανός ορθόδοξος «χωρίς να είναι υποχρεωτική η αναφορά του θρησκεύματος στο οποίο ανήκει». Τρία χρόνια μετά, η απαλλαγή είχε γίνει ακόμα ευκολότερη, αφού με δελτίο Τύπου το 2005, το υπουργείο Παιδείας ανέφερε ότι ο γονέας μπορεί να δηλώσει «εγγράφως την επιθυμία του χωρίς να υποχρεούται σε καμία περαιτέρω εξήγηση ή διευκρίνιση».
"Η θρησκεία, σε ορισμένα κράτη μέλη, όπως στην Ελλάδα, αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του πολιτισμού και της παιδείας. Είναι σημαντικό για τους Έλληνες που εργάζονται εκτός της χώρας τους να εξασφαλίσουν για τα παιδιά τους ελληνική παιδεία. Και το μάθημα των θρησκευτικών είναι άμεσα συνδεδεμένο με αυτή", δήλωσε ο Ευρωβουλευτής Μανώλης Μαυρομμάτης. Ο Ευρωβουλευτής στην ερώτησή του προς τον αρμόδιο για διοικητικά θέματα Επίτροπο, Σίιμ Κάλλας, για κατάργηση του μαθήματος των Θρησκευτικών έλαβε την απάντηση ότι: "Η Επιτροπή δεν σκοπεύει σε καμία περίπτωση να καταργήσει το μάθημα των θρησκευτικών. Tον Ιανουάριο του 2008, το Ανώτατο Συμβούλιο των Ευρωπαϊκών Σχολείων επιβεβαίωσε ότι τα μαθήματα των Θρησκευτικών και της ηθικής αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του προγράμματος των Ευρωπαϊκών Σχολείων". Επιπλέον, και η Γενική Γραμματέας των Ευρωπαϊκών Σχολείων, Ρενέ Κρίστμαν, επιβεβαίωσε με επιστολή της στον Έλληνα ευρωβουλευτή ότι η διδασκαλία των θρησκευτικών και της ηθικής είναι υποχρεωτική και εξαιτίας της σημασίας των μαθημάτων αυτών δεν υπάρχει ενδεχόμενο κατάργησής τους. (Δελτίο Τύπου του ευρωβουλευτή κ. Μανώλη Μαυρομμάτη, 27/05/2008 από την Ένωση Θεολόγων Ν. Λάρισας)
Η διαμάχη αυτή, που έχει ξεσπάσει τα τελευταία χρόνια πάνω στο θέμα του χωρισμού Εκκλησίας και Πολιτείας, με το επιχείρημα κυρίως της συνταγματικά κατοχυρωμένης θρησκευτικής ελευθερίας και της δήθεν εναρμόνισης της ελληνικής νομοθεσίας με ρυθμίσεις του ευρωπαϊκού δικαίου, έχει τροφοδοτήσει μια έντονη αντιπαράθεση για την αναγκαιότητα και τη μορφή του μαθήματος των θρησκευτικών στη Μέση Εκπαίδευση στην Ελλάδα. Πολλοί υποστηρίζουν, ότι το μάθημα των θρησκευτικών αποτελεί "πισωγύρισμα" για μια Ευρωπαϊκή χώρα, που πρέπει δήθεν να ακολουθήσει το παράδειγμα των "υπολοίπων" Ευρωπαϊκών χωρών, οπότε ή να καταργηθεί ή στην χειρότερη περίπτωση να διδάσκονται τα θρησκευτικά ως θρησκειολογία, ξεκομμένα από το εκκλησιαστικό φρόνημα και την ένταξή τους σε ένα ορισμένο δόγμα ( Ανάργυρου Αναπλιώτη, Εκκλησία, 04/2008).
Το μάθημα των Θρησκευτικών, όπως διδάσκεται στα ελληνικά Σχολεία ελάχιστη σχέση έχει με την αυστηρή Ορθόδοξη Δογματική και Λειτουργική. Είναι ένα πολυμορφικό μάθημα που ενώνει ιστορικά και θρησκευτικά γεγονότα με δεδομένα της καθημερινής ζωής, έτσι όπως βιώνονται από όλους τους πολίτες του κόσμου, ανεξάρτητα από θρησκευτικές ή άλλες πεποιθήσεις. Από την πρώτη επαφή των παιδιών με τα Θρησκευτικά, στην Τρίτη τάξη του Δημοτικού, το γνωστικό αντικείμενο είναι πολύ πλατύ και αφορά κάθε νέο πολίτη και κάθε άνθρωπο. Οι αρχές και οι αξίες που διδάσκονται και αναλύονται δεν αποτελούν προσόν μόνο των χριστιανών, αλλά κάθε κοινωνικά ώριμου ατόμου και ως τέτοιες ζωντανεύουν μέσα στη σχολική αίθουσα. Έτσι, δε χρειάζεται να ασπάζεται κανείς το Χριστιανισμό για να διδαχθεί την αυτονόητη υποχρέωσή του να μη θεωρεί εαυτόν ανώτερο των συνανθρώπων του και να σέβεται τη ζωή και την επιλογή των υπολοίπων, ή το καθήκον του να μην στερήσει υλικά και πνευματικά αγαθά από τον διπλανό του. Οι αλήθειες αυτές, και τόσες άλλες ανάλογης κοινωνικής βαρύτητας που γενικά θεωρούνται ευκόλως εννοούμενες, μελετώνται από μηδενική βάση στο μάθημα των θρησκευτικών, και μέσα απ΄ τη μελέτη αποκτούν το ιδεολογικό υπόβαθρο και την εξήγηση που απαιτείται για να γίνουν κατανοητές. Φυσικά, αφορμή για την έρευνα του οποιουδήποτε θέματος δίνεται από τη χριστιανική πραγματικότητα, όχι μόνο εξαιτίας της φύσης του Χριστιανισμού, αλλά και επειδή ο πολιτισμένος κόσμος - είτε το ομολογούμε είτε όχι- έχει στηριχθεί ιδεολογικά σε βασικές χριστιανικές αξίες για να αντιμετωπίσει σοβαρά ζητήματα όπως η δουλεία, η εκμετάλλευση, η αυτοδικία ή ακόμα οι ερωτικές σχέσεις και η φιλία. Η αφορμή αυτή όμως δε λειτουργεί σαν τροχοπέδη, αλλά σαν εφαλτήριο για τους μαθητές, αφού ο σύγχρονος τρόπος διδασκαλίας των θρησκευτικών διευκολύνει την εμβάθυνση και τον προβληματισμό. Τα παιδιά έχουν στη διάθεσή τους δύο ώρες μέσα στην εβδομάδα για να μελετήσουν την ίδια τους τη ζωή σαν άνθρωποι με συγκεκριμένες ανάγκες και ανάλογα με τις ατομικές τους ιδιαιτερότητες. (Μάρως Σιδέρη, "ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ: Μάθημα επικίνδυνο ή παρεξηγημένο;", 2008).
Το μάθημα των Θρησκευτικών αποτελεί πραγμάτωση της θρησκευτικής ελευθερίας του πολίτη, ο οποίος έχει συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα να ενημερωθεί για την πίστη του και να "μορφωθεί" μ’ αυτήν. Το Κράτος δεν μπορεί να απέχει από τον παροχικό χαρακτήρα που έχουν τα ατομικά δικαιώματα, όπως αυτά προκύπτουν από την ενεργό συμμετοχή του στην υλοποίηση της θρησκευτικής ελευθερίας έξω αλλά και μέσα στο κρατικό σχολείο. ( Ανάργυρου Αναπλιώτη, Εκκλησία, 04/2008).
Έτσι, τα Θρησκευτικά είναι το κατ΄ εξοχήν φιλελεύθερο μάθημα, και το μόνο που σέβεται τη διαφορετικότητα στη σκέψη και στην καρδιά των μαθητών, αφού πάνω σ΄ αυτό το σεβασμό στηρίζει τη δύναμή του. Τα παιδιά έχουν την ευκαιρία να μιλήσουν, να διαφωνήσουν, να ακούσουν απόψεις και να σκεφτούν θέματα πολύ ουσιαστικότερα από επιστημονικούς κανόνες και νόμους. Στην ώρα των Θρησκευτικών δεν προετοιμάζονται για να κατακτήσουν την επιστήμη, αλλά την ανθρωπιά και το ιδεολογικό της υπόβαθρο. Μέσα από το συγκεκριμένο μάθημα έχουν τη δυνατότητα να συναντήσουν τη συνείδησή τους και έναν κόσμο έξω από το δίχτυ ασφαλείας μέσα στο οποίο ζουν και μεγαλώνουν.(Μάρως Σιδέρη, "ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ: Μάθημα επικίνδυνο ή παρεξηγημένο;", 2008).
Το μάθημα των Θρησκευτικών, ειδικά τα τελευταία χρόνια έχει κάνει πολλές προόδους, έχει βελτιώσει το περιεχόμενό του, τη διδακτική του (χρήση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας στην Εκπαίδευση, και ανταποκρίνεται στις προκλήσεις του σήμερα, όπως συμβαίνει και με τα άλλα μαθήματα. Υπάρχει και πρέπει να παραμείνει χωρίς "εκπτώσεις" στο ωρολόγιο πρόγραμμα του σχολείου ως μορφωτικό αγαθό ιδιαίτερης παιδευτικής αξίας, που ειδικά στους δύσκολους καιρούς που ζούμε, το έχουν ανάγκη για την πνευματική του ωφέλεια οι μαθητές μας, τα παιδιά μας. (Χάρη Ανδρεόπουλου, "Ο "Γολογοθάς" των Θρησκευτικών συνεχίζεται..." Ελευθερία, 3-8-2008)
Εξάλλου το μάθημα των Θρησκευτικών, βάσει της Ευρωπαϊκής Συμβάσεως Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Πρώτον Πρόσθετον Πρωτόκολλον αυτής, άρθρον 2): "Η κατάργηση του μαθήματος των Θρησκευτικών στις ευρωπαϊκές χώρες ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΤΡΕΠΤΗ". Η διάταξη αυτή αναφέρει, ότι οι γονείς των παιδιών δικαιούνται να αξιώσουν από το Κράτος να παράσχει θρησκευτική εκπαίδευση στα παιδιά τους σύμφωνη προς τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις. Επομένως, η κατάργηση του μαθήματος των Θρησκευτικών στις ευρωπαϊκές χώρες είναι αντίθετη με την ως άνω Ευρωπαϊκή Σύμβαση, την οποία έχει κυρώσει και η Ελλάδα δια του νόμου 53/1974. (Γεωργίου Κρίππα, ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΙΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΧΩΡΕΣ, ΔΙΑΛΟΓΟΣ, ΤΕΥΧΟΣ 44 2006).
Σύμφωνα λοιπόν με τα παραπάνω, ενισχύεται η πεποίθηση ότι, όλοι όσοι υποστηρίζουν πως το μάθημα των Θρησκευτικών οδεύει προς κατάργηση, δεν αποδεικνύουν παρά μόνον την άγνοιά τους και (πράγμα που δεν αποκλείεται κατά περίπτωση) την πρόθεσή τους να παραπλανήσουν εκείνους προς τους οποίους απευθύνονται.
ΣΥΝΔΕΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΜΕ ΤΟ ΘΕΜΑ
ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΛΛΑΔΟΣ
ΕΓΚΟΛΠΙΟΟΡΘΟΔΟΞΗ ΟΜΑΔΑ ΔΟΓΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
Η ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΘΕΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ
Το Τμήμα Θεολογίας του ΑΠΘ, ευαίσθητο πάντοτε απέναντι στις κοινωνικές εξελίξεις και τους προβληματισμούς που προκαλούνται από αυτές, θεωρεί ότι είναι η κατάλληλη στιγμή για να πραγματοποιηθούν ορισμένες παρεμβάσεις που μακροπρόθεσμα θα αντιμετωπίσουν τα σχετικά με το μάθημα των θρησκευτικών προβλήματα. Με το θέμα αυτό άλλωστε έχει ασχοληθεί και το Συμβούλιο της Ευρώπης. Η Σύσταση 1720/2005, την οποία απηύθυνε προς τις χώρες-μέλη του, μπορεί να αποτελέσει τη βάση για την επιλογή των απαραίτητων ρυθμίσεων.
Επί του θέματος λοιπόν αυτού το Διοικητικό Συμβούλιο του Τμήματος Θεολογίας του ΑΠΘ με την ευκαιρία της έναρξης του σχολικού έτους στην πρώτη του φετινή συνεδρία κατέληξε μετά από διεξοδική συζήτηση στο συμπέρασμα, ότι στο φλέγον αυτό ζήτημα θα πρέπει να ισχύσουν οι εξής αρχές:
1. Όλοι οι μαθητές του Σχολείου πρέπει να παρακολουθούν ένα μάθημα που σχετίζεται με τη θρησκεία.
2. Το μάθημα θα πρέπει καταρχήν να είναι υποχρεωτικό για όλους τους μαθητές και να μην έχει ομολογιακό χαρακτήρα αλλά πολιτιστικό και να αποσκοπεί στην παροχή γνώσεων. Το μάθημα βέβαια των θρησκευτικών, σύμφωνα και με τη σύσταση του Συμβουλίου της Ευρώπης, θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις τοπικές θρησκευτικές παραδόσεις. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να βρεθούν οι κατάλληλοι τρόποι, ούτως ώστε να μη τίθενται ζητήματα συνείδησης.
3. Το μάθημα των θρησκευτικών συνταγματικά ανήκει στην αρμοδιότητα του κράτους, η οποία εκφράζεται μέσω των υπεύθυνων εκπαιδευτικών φορέων του και ρυθμίζεται με βάση εκπαιδευτικά κριτήρια. Στην υπόθεση μπορούν να έχουν λόγο οι θρησκευτικές κοινότητες μόνο στο βαθμό που προσβάλλονται οι θρησκευτικές τους αντιλήψεις.
4. Το ισχύον Σύνταγμα στο άρθρο 16 παρ. 2 προβλέπει την ανάπτυξη της θρησκευτικής συνείδησης, η οποία όμως πρέπει να ερμηνεύεται με βάση τα σύγχρονα πολιτιστικά και κοινωνικά δεδομένα.
Διαβάσαμε και είδαμε στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο την είδηση από την Αγγλικανική Εκκλησία σχετικά με την απόφαση που ελήφθη για να δοθεί το "πράσινο φως" στις γυναίκες ώστε να φτάνουν έως το αξίωμα του επισκόπου. Η Αγγλικανική Εκκλησία αποφάσισε να προχωρήσει στα επόμενα βήματα που σταδιακά θα επέτρεπαν στις γυναίκες να γίνουν μέλη της επισκοπής, χωρίς όμως να γίνουν συμβιβασμοί. Η απόφαση ήταν αποτέλεσμα πολύωρων διαπραγματεύσεων και οι αντιδράσεις ανάμεσα στους "παραδοσιακούς" και στους "νεωτεριστές" ήταν έντονες και ποικίλες.
Η πτέρυγα των παραδοσιακών υποστηρίζει ότι οι επίσκοποι πρέπει να είναι άνδρες όπως ακριβώς ήταν και ο Ιησούς και οι 12 απόστολοι. Ο Αρχιεπίσκοπος του Καντέρμπουρι (ο επικεφαλής της Αγγλικανικής Εκκλησίας) όμως τόνισε ότι δεν ήθελε να περιορίσει τα δικαιώματα και την εξουσία των γυναικών επισκόπων στο σώμα της εκκλησίας. Εξάλλου, όπως είναι γνωστό, το 1994 η Αγγλικανική Εκκλησία χειροτόνησε γυναίκες ιερείς χωρίς να τους επιτρέψει όμως να γίνουν επίσκοποι.
---------------------------------------------------------------------------------
Ποια είναι η κανονική θέση της Ορθόδοξης Εκκλησίας στο θέμα της χειροτονίας των γυναικών;
Είναι γνωστό ότι υπήρχαν στην αρχαία Εκκλησία γυναίκες στον κλήρο, οι διακόνισσες.
Οι διακόνισσες κατά τη Βυζαντινή εποχή εκλέγονταν από τον κλήρο και το λαό, αλλά εγκαθίσταντο στο αξίωμά τους μόνο από τον τοπικό επίσκοπο. Η πράξη αυτή ονομάζεται «χειροτονία» ή «χειροθεσία», και εμφανίζεται να περιγράφεται περί τον τρίτο αιώνα στις Διαταγές των αγίων Αποστόλων και αργότερα στα Ευχολόγια της Εκκλησίας
Η τάξη λοιπόν, των διακονισσών ήταν μια ιδιότυπη εκκλησιαστική τάξη, ένας σημαντικός θεσμός, που δημιουργήθηκε πρώτιστα για τη διακονική υπηρεσία ανάμεσα στις γυναίκες. Από τα πιο σημαντικά τους έργα ήταν η άσκηση των έργων της αγάπης. Ήταν οι επισκέπτριες αδελφές και οι άγγελοι παρηγορίας όλων εκείνων των γυναικών που είχαν την ανάγκη τους, όχι μόνο των χριστιανών, αλλά και των εθνικών. Αποτελούσαν το συνδετικό κρίκο ανάμεσα στους κληρικούς και στις χριστιανές γυναίκες, αφού «ἄνευ τῆς διακόνου μηδεμία προσίτω γυνή τῳ διακόνῳ ἤ τῳ ἐπισκόπῳ».
Κατά την διάρκεια της θείας Λειτουργίας, επόπτευαν τις γυναίκες κατά την είσοδό τους στο ναό. Φρόντιζαν για την ευπρέπεια και την καθαριότητα των θέσεων των γυναικών, οι οποίες κάθονταν στο ένα κλίτος του ναού, ξεχωριστά από τους άνδρες με την εξής σειρά: Μπροστά κάθονταν οι διακόνισσες, έπειτα οι χήρες, ύστερα οι έγγαμες γυναίκες και τελευταίες οι νεαρές κοπέλες. Επίσης, σημαντική ήταν η βοήθειά τους κατά την τέλεση του μυστηρίου του Βαπτίσματος.
Γίνεται έτσι φανερό ότι οι διακόνισσες δε φαίνεται να αισθάνονταν μειονεκτικά, επειδή δεν ήταν δυνατό να ανέλθουν σε ανώτερο βαθμό ιεροσύνης, αφού οι διαστάσεις του ποιμαντικού τους έργου δεν υπολείπονταν εκείνου των άλλων βαθμών της ιεροσύνης.
Ένας άλλος σημαντικός τομέας τελετουργικής διακονίας των διακονισσών ήταν και η μεταφορά της θείας Κοινωνίας σε γυναίκες, κυρίως ασθενείς, οι οποίες δεν μπορούσαν να μεταβούν στην Εκκλησία. Oι διακόνισσες κατείχαν ίση τουλάχιστον θέση, αντίστοιχη με τους υποδιακόνους. Κατά κανόνα ευρίσκονταν, κάτω από τους διακόνους. Η διακόνισσα «ούκ εὐλογεῖ, ἀλλ' οὐδέ τι ὤν ποιοῦσιν οἱ πρεσβύτεροι ἤ οἱ διάκονοι ἐπιτελεῖ, ἀλλ' ἤ του φυλάττειν τήν θύραν καί ἐξυπηρετεῖν τοῖς πρεσβυτέροις ἐν τῳ βαπτίζεσθαι τάς γυναῖκας δια τό εὐπρεπές … Ὑπηρέται γάρ εἰσί τῶν διακόνων».
Αντίθετα με διαφόρους αιρετικούς κύκλους, που αναφέρονται στον ιθ΄ ιερό κανόνα της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου και κατά τους οποίους οι γυναίκες ήταν δυνατό να αποκτήσουν ιερουργικά και ιερατικά καθήκοντα, στη συνείδηση της Εκκλησίας ποτέ δεν επιχειρήθηκε κάτι παρόμοιο. Στην Εκκλησία η ιεροσύνη δεν είναι κοσμικό αξίωμα, αλλά διακονικό. Είναι λειτούργημα, επειδή δεν υπάρχουν αξιώματα, αλλά διάθεση προσφοράς και θυσίας. Αυτή είναι η σταθερή και μόνιμη Εκκλησιαστική Παράδοση της Ορθοδόξου Εκκλησίας από την αποστολική εποχή μέχρι σήμερα.
Οι λόγοι για τους οποίους η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν αποδέχεται χειροτονία γυναικών είναι συνοπτικά οι εξής: Ο Χριστός δεν επέλεξε καμία γυναίκα ως μαθήτρια στον κύκλο των δώδεκα και των εβδομήκοντα μαθητών. Ένας επίσης σοβαρός λόγος είναι ότι η Μητέρα του Κυρίου δεν άσκησε κανένα ιερατικό αξίωμα. Η Θεοτόκος έμεινε αποφατικά έξω από τέτοιου είδους διεκδικήσεις. Επομένως, με το κριτήριο της αναλογίας, αφού δεν έγινε από την Παναγία, δεν μπορεί να γίνει αυτό από άλλη γυναίκα. Οι μαθητές, δεν χειροτόνησαν καμία γυναίκα, μιμούμενοι το Χριστό, αν και είχαν κοντά τους πολλές γυναίκες με τις οποίες συνεργάζονταν. Το πιο δυνατό επιχείρημα όμως ήταν ότι οι γυναίκες ιέρειες ήταν γνώρισμα του ειδωλολατρικού κόσμου, ο οποίος και καταργήθηκε με την ενανθρώπιση του Κυρίου. Είναι φυσικό, στην Εκκλησία του Χριστού, να μην υπάρχουν τέτοιες λατρευτικές ομοιότητες. Οι ιεροί κανόνες είναι ξεκάθαροι στο θέμα αυτό. Η γυναίκα μπορεί να είναι προφήτης, αγία, απόστολος, αλλά εξαιρείται από τη αξίωμα του ιερέα, από τη σφαίρα του ιερού και της διδασκαλίας. Στην ιστορία της Εκκλησίας γνωρίζουμε γυναίκες που τιμητικά ονομάστηκαν «ισαπόστολοι» (Αγία Ελένη), αλλά καμία δεν εμφανίστηκε ως λειτουργός της λατρείας να ιερουργεί τα άγια Μυστήρια. Ένας ακόμη λόγος είναι οι αντιλήψεις περί ακαθαρισίας της γυναίκας λόγω της έμμηνης ρύσης, που την καθιστά διαχρονικά ακατάλληλη για την τελετουργία των θείων Μυστηρίων.
Το πρώτο κείμενο που φαίνεται να λαμβάνει υπόψη την εξαίρεση των γυναικών από το ιερατικό αξίωμα στην Εκκλησία, είναι ένας κανόνας του 4ου αιώνα, ο ια΄ ιερός κανόνας της τοπικής Συνόδου της Λαοδίκειας. Η διατύπωσή του είναι άκρως λακωνική: «Περί του, μή δεῖν τάς λεγομένας Πρεσβύτιδας, ἤτοι προκαθημένας, ἐν τῇ Ἐκκλησία καθίστασθαι». Οι ερμηνευτές των ιερών κανόνων Ζωναράς και Βαλσαμών, δίνουν κάποιες εξηγήσεις αναφέροντας ότι ήταν κάποιες μεγάλες σε ηλικία γυναίκες, οι οποίες φρόντιζαν για την ευταξία των εισερχομένων στον ιερό ναό, γυναικών.
Η μη μετοχή της γυναίκας στην ειδική ιεροσύνη δεν της στερεί τη δυνατότητα σωτηρίας και η διαφοροποίηση των ιερατικών ρόλων των δύο φύλων δεν καταργεί την αναφορά του ιερατικού ήθους και αξιώματος στα δύο φύλα. Όλοι οι άνθρωποι που αποτελούν μέλη της Εκκλησίας του Χριστού, μπορούν να συμμετέχουν, μέσω του Βαπτίσματος και του Χρίσματος στα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος και να επιτύχουν να «θεοποιηθούν κατά χάριν», να φτάσουν στη θέωση. Για τους λόγους αυτούς, ο αποκλεισμός της γυναίκας από τη μυστηριακή ιεροσύνη, δε σημαίνει σε καμία περίπτωση υποτίμηση ή υποβάθμιση της αξίας, της προσφοράς και του ρόλου που διαδραματίζει η γυναίκα στην Εκκλησία.
Βιβλιογραφία
Διαταγές των Αγίων Αποστόλων, Migne P G.
Ευάγγελος Θεοδώρου, Ηρωϊδες της χριστιανικής αγάπης
Κων/νου Λαμπρινού, Περί του θεσμού των διακονισσών
Χρυσοστόμου, Μητροπολίτου Χαλκίδος, Ο ρόλος των γυναικών εις τον όλον οργανισμόν της Εκκλησίας.
Γ. Ράλλη-Μ. Ποτλή, Σύνταγμα θείων και ιερών κανόνων
