«Η σύγχρονη διαπολιτισμικότητα και ο ρόλος της θεολογίας» είναι το θέμα του φετινού θεολογικού συνεδρίου του Παγκρήτιου Συνδέσμου Θεολόγων, που θα πραγματοποιηθεί από 15 έως 17 Οκτωβρίου 2009, στον Πλακιά και στο Σπήλι, στο νότιο Ρέθυμνο.
Πρόκειται για το 17ο κατά σειρά ετήσιο επιστημονικό συνέδριο του Συνδέσμου. Το συνέδριο φιλοξενεί η Ιερά Μητρόπολη Λάμπης, Συβρίτου και Σφακίων και έχει την ευλογία του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Στις δύο πρώτες συνεδριακές ημέρες, οι εργασίες θα πραγματοποιηθούν στο συνεδριακό κέντρο «Καλυψώ», στον Πλακιά, και θα ολοκληρωθούν στο Πατριαρχικό Πνευματικό Κέντρο «Ο Άγιος Ραφαήλ», στο Σπήλι.
Αναμένεται να λάβουν μέρος περίπου 200 θεολόγοι από ολόκληρη την Κρήτη. Με τη σειρά που αναφέρονται στο πρόγραμμα, προσκεκλημένοι εισηγητές του συνεδρίου είναι:
1) Χρυσόστομος Σταμούλης, Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Θεσσαλονίκης: «Η γυναίκα του Λωτ και η σύγχρονη θεολογία».
2) Θωμάς Ιωαννίδης, Επίκουρος Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Αθηνών: «Καινή Διαθήκη και πολυπολιτισμική κοινωνία».
3) π. Αντώνιος Καλλιγέρης, Διευθυντής του Γραφείου Νεότητος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών: «Διαπολιτισμικότητα και προοπτική για την ποιμαντική μας διακονία».
4) Θανάσης Παπαθανασίου, Δρ. Θεολογίας, Αρχισυντάκτης του περιοδικού "Σύναξη": «Η κοινότητα ως βρόχος».
5) Κωνσταντίνος Ζορμπάς, Δρ. Θεολογίας-Κοινωνιολογίας: «O διαπολιτισμικός διάλογος στην Ευρωπαϊκή Ένωση και οι συνέπειες για το μάθημα των Θρησκευτικών».
Το κεντρικό θέμα και οι επιμέρους εισηγήσεις του συνεδρίου έρχονται να θίξουν το φλέγον ζήτημα της εποχής που αφορά στο πολυπολιτισμικό φαινόμενο και ειδικότερα την ευθύνη της θεολογίας έναντι της διαπολιτισμικότητας. Στους διαλόγους των πολιτισμών και γενικότερα στις διαπολιτισμικές σχέσεις, οι θρησκευτικές στάσεις αναγνωρίζονται ως σημαντικό κλειδί, που μπορεί να ανοίξει διάπλατα την πόρτα της διαπολιτισμικότητας ή να την κλείσει με θόρυβο.
Όλες οι μεγάλες ιστορικές θρησκείες του κόσμου επικαλούνται κηρύγματα και διδασκαλίες για αλληλοσεβασμό και αποδοχή της ετερότητας. Από την άλλη πλευρά, τα οργανωμένα συστήματα θεολογικής ιδεολογίας, είναι ο συνήθης ύποπτος για τη συντήρηση προκαταλήψεων και φανατισμών. Ως προς τον χριστιανισμό, όπως έγραψε ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος, «η αυθόρμητη αδελφική παρουσία αγάπης προς όλους τους πλησίον, απλώς και μόνο διότι είναι άνθρωποι, αναγνωρίστηκε ως η πεμπτουσία του χριστιανικού μηνύματος». Η παραδοχή δεν έχει αυτόματες συνέπειες στη ζωή όσων θρησκεύονται. Ούτε είναι αυτονόητη προϋπόθεση στη συγκρότηση σχέσεων. Συχνά, η θεωρία διαψεύδεται από την πράξη, ενώ ο κοινωνικός μετασχηματισμός απαιτεί συνεχή εγρήγορση και προσαρμογή σε νέα δεδομένα.
Τα διλήμματα που σχετίζονται με τη διαπολιτισμικότητα δεν ήλθαν στο προσκήνιο με την άφιξη των μεταναστών και τις ξενόφερτες πολιτιστικές ομάδες. Οι σύγχρονοι δίαυλοι της πληροφορίας, ο νέος καταναλωτισμός, γενικότερα η παγκοσμιοποίηση και ο οδοστρωτήρας του συγκρητισμού, έχουν δημιουργήσει νέες συνθήκες. Για να είμαστε ειλικρινείς, η συντήρηση των πολιτιστικών παραδόσεων δεν είναι στην εποχή μας ο πρωταρχικός στόχος. Η αποξένωση από την παράδοση δεν αποκλείει την ταυτόχρονη καλλιέργεια μιας στείρας ρητορείας για τη διάσωσή της, που ενίοτε φθάνει μέχρι το σωβινισμό και την ξενοφοβία. Η παράδοξη συνύπαρξη, απλώς, συνιστά μια άλλη μορφή πολιτιστικής αλλοτρίωσης.
Την ίδια στιγμή, τα ερωτήματα για αλληλοκατανόηση με σεβασμό στην πολιτιστική ιδιαιτερότητα περιμένουν απαντήσεις. Αυτοί είναι μερικοί από τους προβληματισμούς που καταγράφονται στη θεματική του συνεδρίου των θεολόγων. Ζητούμενο παραμένει, κατά την έκφραση του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου, η «καλλιέργεια ενός πνεύματος ανοχής, καταλλαγής και ειρηνικής συμβιώσεως των πιστών των διαφόρων θρησκειών, απηλλαγμένων φανατισμών και φοβιών».
Από: Πρόναος Τεύχος 339, 12 Οκτωβρίου 2009
Με απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος πραγματοποιείται, υπό την αιγίδα του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου και με την φιλοξενία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Πειραιώς κ. Σεραφείμ, από 2 έως 4 Νοεμβρίου 2009, στον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου Πειραιώς, η «ΚΑ Πανορθόδοξη Συνδιάσκεψη Εντεταλμένων Ορθοδόξων Εκκλησιών και Ιερών Μητροπόλεων για θέματα αιρέσεων και παραθρησκείας», με θέμα: «Σύγχρονες αιρέσεις - προέλευση, εκδηλώσεις, κατανόησή τους». 
