Επιμορφωτικό Σεμινάριο Καθηγητών ΠΕ01 Ν. Καρδίτσας

Την Παρασκευή 28 Μαρτίου 2008, στο αμφιθέατρο του 1ου ΤΕΕ Καρδίτσας, οι Θεολόγοι καθηγητές των σχολείων της Β/θμιας Εκπαίδευσης του Ν. Καρδίτσας, μετά από πρόσκληση του Σχολικού Συμβούλου κ. Παναγιώτη Τσιακούμη, συμμετείχαν σε επιμορφωτικό σεμινάριο Θεολόγων καθηγητών.

Εισηγητές στο επιμορφωτικό σεμινάριο ήταν ο κ. Χρήστος Βασιλόπουλος, Καθηγητής Παιδαγωγικών της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ και η κ. Βασιλική Μητροπούλου, Λέκτορας Παιδαγωγικών της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ.
Ο κ. Βασιλόπουλος παρουσίασε το θέμα: "Η δυναμική δημιουργίας προσωπικών σχέσεων στη Θρησκευτική σχολική αγωγή". Ο λόγος, ανέφερε ο κ. Βασιλόπουλος, όσο καλά και αν είναι διατυπωμένος σε μια σχολική αίθουσα, δεν μπορεί από μόνος του, να κινήσει το ενδιαφέρον των μαθητών. Εκείνο που έχει αξία για τη γνώση δεν είναι οι λέξεις αλλά η σημασία και το νόημά τους. Οι προσωπικές σχέσεις στη μάθηση διαδραματίζουν σημαντικό ρόλος την εκπαιδευτική διαδικασία και ιδιαίτερα στο θρησκευτικό μάθημα, όπου εκεί πρέπει να λαμβάνει ένα προσωπικό χαρακτήρα. Φυσικά, ο κάθε εκπαιδευτικός, οφείλει να λαμβάνει υπόψη του και τις ιδιαίτερες συνθήκες του περιβάλλοντος των μαθητών του στη διδασκαλία.
Τελειώνοντας ο κ. Βασιλόπουλος επεσήμανε τις προϋποθέσεις του διδάσκοντος, που είναι η αυτεπίγνωση (να έχει γνώση του εαυτού του, των δυνατοτήτων του) και η ενσυναίσθηση (η δυνατότητα να "μπαίνει" στη θέση του άλλου, του μαθητή).
Η εισήγηση της κ. Μητροπούλου είχε ως θέμα: "Παρουσίαση εκπαιδευτικού λογισμικού πολυμέσων για τη διδασκαλία του μαθήματος των θρησκευτικών". Παρουσίασε ένα λογισμικό, που αναπτύχθηκε από τον Τομέα Παιδαγωγικών της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ, σχετικό με το μάθημα των Θρησκευτικών της Γ Γυμνασίου. Ένα λογισμικό, όπως είπε η ίδια, που προάγει την ομαδοσυνεργατική διδασκαλία και αποβλέπει στην κοινωνία και επικοινωνία των μαθητών, μέσω των Τεχνολογιών της Πληροφορίας. Το εκπαιδευτικό λογισμικό έχει τίτλο " Οι ναοί και οι ρυθμοί τους".
Την εκδήλωση τίμησε με την παρουσία του και ο Μητροπολίτης Θεσσαλιώτιδος και Φαναριοφερσάλων κ. Κύριλλος, δείχνοντας με τον τρόπο αυτό, την αμέριστη συμπαράσταση της Εκκλησίας.

Ένας Έλληνας ... Ο Μακρυγιάννης

«Η πατρίς της γεννήσεώς μου είναι από το Λιδορίκι· χωριό του Λιδορικιού ονομαζόμενον Αβορίτη. [...] Οι γοναίγοι μου πολύ φτωχοί, και η φτώχεια αυτήνη ήρθε από την αρπαγή των ντόπιων Τούρκων και των Αρβανίτων του Αλήπασα. Πολυφαμελίτες οι γοναίγοι μου και φτωχοί, και όταν ήμουνε ακόμα στην κοιλιά της μητρός μου, μιαν ημέρα πήγε για ξύλα στο λόγγο. Φορτώνοντας τα ξύλα στον ώμο της, φορτωμένη στο δρόμο, στην ερημιά, την έπιασαν οι πόνοι και γέννησε εμένα. Μόνη της η καημένη κι αποσταμένη, εκιντύνεψε κι αυτήνη τότε κι εγώ. Ξελεχώνεψε μόνη της και συγυρίστη, φορτώθη λίγα ξύλα και έβαλε και χόρτα απάνου στα ξύλα και από πάνου εμένα και πήγε στο χωριό» (Β' 11-12).
...
"Κι όσα σημειώνω τα σημειώνω γιατί δεν υποφέρνω να βλέπω το άδικο να πνίγει το δίκιο. Για κείνο έμαθα γράμματα στα γεράματα και κάνω αυτό το γράψιμο το απελέκητο, ότι δεν είχα τον τρόπον όντας παιδί να σπουδάξω: ήμουν φτωχός κι έκανα τον υπηρέτη και τιμάρευα άλογα, κι άλλες πλήθος δουλειές έκανα, να βγάλω το πατρικό μου χρέος που μας χρέωσαν oι χαραμήδες, και να ζήσω κι εγώ σε τούτη την κοινωνία, όσο έχω ταμανέτι του Θεού στο σώμα μου. Κι αφού ο Θεός θέλησε να κάμει νεκρανάσταση στην Πατρίδα μου, να τη λευτερώσει από την τυραγνία των Τούρκων, αξίωσε κι εμένα να δουλέψω κατά δύναμη, λιγότερον από τον χερότερο πατριώτη μου Έλληνα. Γράφουν σοφοί άντρες πολλοί, γράφουν τυπογράφοι ντόπιοι, και ξένοι διαβασμένοι για την Ελλάδα. Ένα πράμα μόνο με παρακίνησε κι εμένα να γράψω: ότι τούτη την πατρίδα την έχομεν όλοι μαζί, και σοφοί κι αμαθείς, και πλούσιοι και φτωχοί, και πολιτικοί και στρατιωτικοί, και οι πλέον μικρότεροι άνθρωποι. Όσοι αγωνιστήκαμεν, αναλόγως ο καθείς, έχομεν να ζήσομεν εδώ. Το λοιπόν δουλέψαμεν όλοι μαζί να τη φυλάμε κι όλοι μαζί, και να μη λέγει ούτε ο δυνατός «εγώ», ούτε ο αδύνατος. Ξέρετε πότε να λέγει ο καθείς «εγώ»; όταν αγωνιστεί μόνος του και φκιάσει ή χαλάσει, να λέγει «εγώ»· όταν όμως αγωνίζονται πολλοί και φκιάνουν, τότε να λένε «εμείς». Είμαστε στο «εμείς» κι όχι στο «εγώ». Και στο εξής να μάθομε γνώση, αν θέλομε να φκιάσομε χωριό να ζήσομε όλοι μαζί. Έγραψα γυμνή την αλήθεια, να ιδούνε όλοι οι Έλληνες ν αγωνίζονται για την πατρίδα τους, για τη θρησκεία τους· να ιδούνε και τα παιδιά μου και να λένε: «Έχομε αγώνες πατρικούς, έχομε θυσίες -αν είναι αγώνες και θυσίες. Και να μπαίνουν σε φιλοτιμία και να εργάζονται στο καλό της πατρίδας τους, της θρησκείας τους και της κοινωνίας- ότι θα είναι καλά δικά τους. Όχι όμως να φαντάζονται για τα κατορθώματα τα πατρικά, όχι να πορνεύουν την αρετή και να καταπατούν το νόμο, και να 'χονν την επιρροή για ικανότη» (Β' 463).
...
«Εκεί πού 'φκιανα τις θέσεις στους Μύλους, ήρθε ο Ντερνύς να με ιδεί: Μου λέγει:
»- Τι κάνεις αυτού; Αυτές οι θέσες είναι αδύνατες· τι πόλεμο θα κάνετε με τον Μπραΐμη αυτού;
»Του λέγω:
»- Είναι αδύνατες οι θέσες κι εμείς. Όμως είναι δυνατός ο Θεός που μας προστατεύει, και θα δείξομε την τύχη μας σαυτές τις θέσες τις αδύνατες. Κι αν είμαστε ολίγοι στο πλήθος του Μπραΐμη, παρηγοριόμαστε μέναν τρόπο· ότι η τύχη μας έχει τους Έλληνες πάντοτε ολίγους. Ότι αρχή και τέλος παλαιόθε και ως τώρα, όλα τα θεριά πολεμούν να μας φάνε και δεν μπορούνε. Τρώνε από μας και μένει και μαγιά. Και οι ολίγοι αποφασίζουν να πεθάνουν. Και όταν κάνουν αυτήνη την απόφαση, λίγες φορές χάνουν και πολλές κερδαίνουν. Η θέση όπου είμαστε σήμερα εδώ είναι τοιούτη. Και θα ιδούμε την τύχη μας οι αδύνατοι με τους δυνατούς.
»- Τρε μπιεν, λέγει κι αναχώρησε ο ναύαρχος» (Β' 169).

Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς

Σήμερα, τη δεύτερη Κυριακή των Νηστειών, τιμάται από την Εκκλησία ο άγιος Γρηγόριος Παλαμάς.

Ο Γρηγόριος γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1296. Η παρουσία του στην ιστορία της Εκκλησίας μαρτυρεί και τη σπουδαία θέση που του απέδωσε η Ορθοδοξία για το έργο και τη διδασκαλία του. Ο Γρηγόριος χρημάτισε και αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης τον 14ο αιώνα.

Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, χαρακτηρίζεται από την Εκκλησία ως "φωστήρ της Ορθοδοξίας".

Η σιωπή και η ησυχία αποτελούσαν τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του αγίου και κατά τη διάρκεια της επίγειου ζωής του. Ο Γρηγόριος ήταν Ησυχαστής και πέρασε μεγάλο μέρος της ζωής του σε απόλυτη σιωπή. Ο άγιος τηρούσε σιγή και ίσως να έμενε άγνωστος ως συγγραφέας, άν δεν προκαλούνταν από τον μοναχό Βαρλαάμ τον Καλαβρό, ο οποίος άσκησε δριμεία κριτική και πολεμική κατά των Ησυχαστών αδελφών του.

Η ησυχία των αγίων δεν πρέπει να θεωρείται ως αδράνεια, αλλά ως μορφή έντονης δράσης. Η κίνηση του Θεού προς τον άνθρωπο δεν είναι μόνο κίνηση φανέρωσης, αλλά και κίνηση απόκρυψης. Για το λόγο αυτό, ο άνθρωπος προκειμένου να πλησιάσει το Θεό, δεν αρκεί να δεχτεί μόνο τις αποκαλυφθείσες ενέργειές Του, αλλά πρέπει να προχωρήσει και "εις την εν σιωπή" αποδοχή του μυστηρίου της αγνωσίας του. Δεν αρκεί να ακούσει το λόγο του, αλλά πρέπει να προχωρήσει και στο άκουσμα της ησυχίας του.

Ο Γρηγόριος Παλαμάς, στεκόμενος στη γραμμή των μεγάλων Πατέρων της Εκκλησίας, προσφέρει στο λόγο του Θεού μια νέα διατύπωση, ανάλογη με τις αφορμές και τα προβλήματα του καιρού του. Με τη διδασκαλία του Γρηγορίου, επιστρέφουμε σε μια αυθεντική διατύπωση της Ορθοδοξίας, η οποία, χωρίς να εμποδίζει την εμφάνιση νέων μορφών βίωσης και έκφρασής της, αποτελεί έναν αψευδή δείκτη και οδηγό για τη ζωή της Εκκλησίας και τη θεολογία της.

Ο Χριστός, ο οποίος είναι η Αλήθεια, είναι συγχρόνως η Οδός και η Ζωή για τους ανθρώπους. Η Αλήθεια, όπως αυτή αποκαλύφθηκε "εν Χριστώ", έχει δυναμικό και ανακαινιστικό περιεχόμενο. Προσφέρει στον άνθρωπο καινότητα ζωής και παρουσιάζει σ' αυτόν τον πραγματικό σκοπό της ζωής του, ως τέκνο του Θεού, εντός του κόσμου.

Ο σύγχρονος άνθρωπος, ο οποίος περιορίστηκε στην ατομικότητά του και με τον τρόπο αυτό κατάντησε δούλος των αναγκών, των εθισμών και των ορέξεών του, χρειάζεται τη λυτρωτική και ανακαινιστική δύναμη των "αγαθοποιών ακτίνων του Χριστού" για να βρει την αληθινή ησυχία στην προσωπική του ζωή και ΄στις σχέσεις του με τους συνανθρώπους του.

Ο μεγάλος αυτός θεολόγος, τρέφοντας απόλυτο σεβασμό προς την Παράδοση, προβαίνει σε νέους τρόπους έκφρασης του περιεχομένου της. Σήμερα, που η Εκκλησία και η Παράδοση βάλλονται πανταχόθεν, το παράδειγμά του και η διδασκαλία του, "φωτίζουν" το δρόμο μας.

Ο Όσιος Αλέξιος, ο άνθρωπος του Θεού

Η Εκκλησία στις 17 Μαρτίου τιμά τη μνήμη του Οσίου Αλεξίου του ανθρώπου του Θεού.

Ο Όσιος Αλέξιος γεννήθηκε στη Ρώμη κατά τους χρόνους του αυτοκράτορα Αρκαδίου (395-408 μ.Χ.) και Ονωρίου (395-423 μ.Χ.) από ευσεβείς και εύπορους γονείς. Ο πατέρας του Ευφημιανός ήταν συγκλητικός, φιλόπτωχος και συμπαθής, ώστε καθημερινά τρεις τράπεζες παρέθετε στο σπίτι του για τα ορφανά, τις χήρες και τους ξένους που ήταν πτωχοί. Η γυναίκα του ονομαζόταν Αγλαΐς και ήταν άτεκνη. Στη δέηση της να αποκτήσουν παιδί, ο Θεός την εισάκουσε. Και τους χάρισε υιό.

Αφού το παιδί μεγάλωσε και έλαβε την κατάλληλη παιδεία, έγινε σοφότατος και θεοδίδακτος. Όταν έφθασε στη νόμιμη ηλικία, τον στεφάνωσαν με θυγατέρα από βασιλική και ευγενική γενιά. Το βράδυ όμως στο συζυγικό δωμάτιο ο Άγιος, αφού πήρα το χρυσό δακτυλίδι και την ζώνη, τα επέστρεψε στην σύζυγό του και εγκατέλειψε τον κοιτώνα. Παίρνοντας αρκετά χρήματα από τα πλούτη του έφυγε με πλοίο περιφρονώντας τη ματαιότητα της επίγειας δόξας. Καταφθάνει στην Λαοδικία της Συρίας και από εκεί στην Έδεσσα της Μεσοποταμίας. Εκεί ο Όσιος Αλέξιος μοίρασε τα χρήματα στους πτωχούς, ακόμα και τα ιμάτιά του και, αφού ενδύθηκε με κουρελιασμένα και χιλιομπαλωμένα ρούχα, κάθισε στο νάρθηκα του ναού της Υπεραγίας Θεοτόκου, ως ένας από τους πτωχούς. Προτίμησε έτσι να ζει με νηστεία όλη την εβδομάδα και να μεταλαμβάνει των Αχράντων Μυστηρίων κάθε Κυριακή, ενώ μόνο τότε έτρωγε λίγο άρτο και έπινε λίγο νερό.

Οι γονείς του όμως τον αναζητούσαν παντού και έστειλαν τους υπηρέτες τους να τον βρουν. Στην αναζήτησή τους έφθασαν μέχρι και στο ναό της Έδεσσας, χωρίς ωστόσο να τον αναγνωρίσουν. Οι δούλοι επέστρεψαν άπρακτοι στη Ρώμη, ενώ η μητέρα του Αλεξίου με οδύνη, φορώντας πτωχά ενδύματα, καθόταν σε μία θύρα του σπιτιού πενθώντας νύχτα και ημέρα. Το ίδιο και η νύφη, που φόρεσε τρίχινο σάκο και περίμενε κοντά στην πεθερά της.

Ο Όσιος Αλέξιος για δεκαεπτά χρόνια παρέμεινε στο νάρθηκα του ναού της Θεοτόκου ευαρεστώντας τον Θεό. Και μια νύχτα η Θεοτόκος παρουσιάσθηκε στον προσμονάριο του ναού σε όνειρο και του ζήτησε να του φέρει μέσα στο ναό τον άνθρωπο του Θεού. Τότε ο προσμονάριος, αφού βγήκε από το ναό και δεν βρήκε κανέναν παρά μόνο τον Αλέξιο, δεήθηκε στην Θεοτόκο να του υποδείξει τον άνθρωπο, όπως και έγινε. Τότε πήρε από τον Όσιο Αλέξιο και τον εισήγαγε στο ναό με κάθε τιμή και μεγαλοπρέπεια.

Μόλις ο Όσιος κατάλαβε ότι έγινε γνωστός εκεί, έφυγε κρυφά και σκέφθηκε να πάει στην Ταρσό, στο ναό του Αγίου Παύλου του Αποστόλου, όπου εκεί θα ήταν άγνωστος. Άλλα όμως σχεδίασε η Θεία Πρόνοια. Γιατί βίαιος άνεμος άρπαξε το πλοίο και το μετέφερε στην Ρώμη. Βγαίνοντας από το πλοίο, κατάλαβε ότι ο Κύριος ήθελε να επανέλθει ο Αλέξιος σπίτι του.

Όταν συνάντησε τον πατέρα του, που δεν αναγνώρισε τον υιό του, του ζήτησε να τον ελεήσει και να τον αφήσει να τρώει από τα περισσεύματα της τράπεζάς του. Με μεγάλη προθυμία ο πατέρας του δέχθηκε να τον ελεήσει και μάλιστα του έδωσε κάποιον υπηρέτη για να τον βοηθάει. Κάποιοι βέβαια από τους δούλους της οικίας του τον πείραζαν και τον κορόιδευαν, όμως αυτόν δεν τον ένοιαζε. Έδινε την τροφή του σε άλλους, παραμένοντας όλη την εβδομάδα χωρίς τροφή και νερό και μόνο μετά την Κοινωνία των Θείων και Αχράντων Μυστηρίων δεχόταν λίγο άρτο και νερό.

Έμεινε λοιπόν για δεκαεπτά χρόνια στον πατρικό οίκο χωρίς αν τον γνωρίζει κανένας. Όταν έφθασε ο καιρός της κοιμήσεώς του, τότε κάθισε και έγραψε σε χαρτί όλο τον βίο του, τους τόπους που πέρασε, αλλά και κάποια από τα μυστήρια που γνώριζαν μόνο οι γονείς του. Κάποια Κυριακή, όταν ο Αρχιεπίσκοπος Ιννοκέντιος τελούσε την Θεία Λειτουργία, ακούσθηκε φωνή από το Άγιο Θυσιαστήριο, που καλούσε τους συμμετέχοντες να αναζητήσουν τον άνθρωπο του Θεού. Την Παρασκευή ο Όσιος Αλέξιος παρέδωσε το πνεύμα του στα χέρια του Θεού, ενώ το απόγευμα της ίδιας ημέρας οι πιστοί βασιλείς και ο Αρχιεπίσκοπος, προσήλθαν στο ναό για να δεηθούν στον Θεό να του αποκαλύψει τον άγιο άνθρωπο του Θεού. Τότε μια φωνή τους κατηύθυνε στο σπίτι του Ευφημιανού. Λίγο αργότερα οι βασιλείς μαζί με τον Αρχιεπίσκοπο έφθασαν στο σπίτι του Ευφημιανού, προξενώντας μάλιστα την απορία της γυναίκας και της νύφης του για την παρουσία τους εκεί και ρώτησαν τον Ευφημιανό. Όμως εκείνος, αφού πρώτα ρώτησε τους υπηρέτες, αποκρίθηκε ότι δεν γνώριζε τίποτα. Στην συνέχεια ο υπηρέτης που φρόντιζε τον Όσιο Αλέξιο, παρακινούμενος από Θεία δύναμη, ανέφερε τον τρόπο της ζωής του πτωχού, τον οποίο εξυπηρετούσε. Τότε ο Ευφημιανός χωρίς να γνωρίζει ότι ο Όσιος είναι ήδη νεκρός, αποκάλυψε το πρόσωπο αυτού, που έλαμπε σαν πρόσωπο αγγέλου. Στο χέρι του Οσίου μάλιστα, είδε χαρτί που δεν μπορούσε να αποσπάσει. Στην συνέχεια ανέφερε στους επισκέπτες του ότι βρέθηκε ο άνθρωπος του Θεού. Οι βασιλείς και ο Αρχιεπίσκοπος τότε δεήθηκαν στον Όσιο να τους επιτρέψει να δουν το χαρτί που είχε στο χέρι του. Μόλις ο αρχειοφύλακας πήρε στο χέρι του το χαρτί, ο Ευφημιανός αντιλήφθηκε ότι πρόκειται για τον υιό του, τον οποίο αναζητούσε χρόνια τώρα, και μεγάλο πένθος έπεσε στην οικογένειά του. Θρήνος μεγάλος και από την γυναίκα του και τη νύφη του.

Ο βασιλεύς Ονώριος και ο Αρχιεπίσκοπος μετέφεραν το τίμιο λείψανο του Οσίου στο μέσο της πόλεως και κάλεσαν όλο τον λαό, για να έλθει να προσκυνήσει και να λάβει ευλογία. Όσοι προσέρχονταν και ασπάζονταν το τίμιο λείψανο, άλαλοι, κουφοί, τυφλοί, λεπροί, δαιμονισμένοι, όλοι θεραπεύονταν. Βλέποντας αυτά τα θαύματα οι πιστοί δόξαζαν τον Θεό. Ήταν τόσος ο κόσμος που προσέρχονταν να δει το τίμιο λείψανο, που δεν μπορούσαν να το μεταφέρουν στο ναό του Αγίου Βονιφατίου για να το ενταφιάσουν. Έριξαν ακόμη και χρυσό και άργυρο στον κόσμο για να του αποσπάσουν την προσοχή, αλλά μάταια. Όταν πια μεταφέρθηκε το τίμιο λείψανο στο ναό, για επτά ημέρες εόρταζαν πανηγυρικά και στην εορτή συμμετείχαν οι γονείς και η νύφη. Στη συνέχεια τοποθετήθηκε το τίμιο λείψανο σε θήκη φτιαγμένη από χρυσό, άργυρο και πολύτιμους λίθους. Αμέσως άρχισε να ευωδιάζει και να αναβλύζει μύρο, το οποίο και έγινε ίαμα και θεραπεία για όλους.

Απολυτίκιο.
Εκ ρίζης εβλάστησας, περιφανούς και κλεινής, εκ πόλεως ήνθησας, βασιλικής και λαμπράς, Αλέξιε πάνσοφε, πάντων δ' υπερφρονήσας ως φθαρτών και ρεόντων, έσπευσας συναφθήναι, τω Χριστώ και Δεσπότη. Αυτόν ουν εκδυσώπει αεί, υπέρ των ψυχών ημών.

Κοντάκιον.
Αλεξίου σήμερον του πανολβίου, εορτήν την πάνσεπτον, επιτελούντες ευσεβώς, αυτόν υμνήσωμεν λέγοντες, χαίροις Οσίων τερπνόν εγκαλλώπισμα.

Από το http://www.athos.edo.gr

Κυριακή της Ορθοδοξίας

Εικονομάχοι καλύπτουν την εικόνα του Χριστού με ασβέστη. Ψαλτήρι Χλουντόφ (περί το 830). Μόσχα, Ιστορικό Μουσείο.

Tην πρώτη Kυριακή της M.
Τεσσαρακοστής, η οποία ονομάζεται και Kυριακή της Oρθοδοξίας, γιορτάζεται με πανηγυρικό τρόπο η τελική νίκη των ιερών εικόνων, στη λατρευτική πράξη. H αμφισβήτηση της σημασίας των εικόνων πήρε τη μορφή μιας δραματικής διαμάχης μεταξύ των εικονολατρών και των εικονομάχων. Πρόκειται για την περίοδο της εικονομαχίας, η οποία διήρκεσε πάνω απόεκατό χρόνια και κάλυψε τον 8ο και τον 9ο αιώνα μ.X.

Η περίοδος της εικονομαχίας χωρίζεται σε δύο φάσεις:

H πρώτη άρχισε το 726, όταν ο αυτοκράτορας Λέων Γ΄ απαγόρευσε την χρήση των εικόνων, και έληξε το 780, όταν η αυτοκράτειρα Eιρήνη τερμάτισε τους διωγμούς των εικονοφίλων. Tο 787 συνεκλήθη η Έβδομη Oικουμενική Σύνοδος στη Nίκαια της M. Aσίας, η οποία δικαίωσε τους υπέρμαχους των εικόνων. Kορυφαία πατερική μορφή υπέρ των εικόνων, στην πρώτη αυτή φάση, υπήρξε ο άγιος Iωάννης ο Δαμασκηνός.

H δεύτερη φάση της εικονομαχίας άρχισε το 815 με τον αυτοκράτορα Λέοντα E΄ τον Aρμένιο και συνεχίστηκε μέχρι το 843, όταν αποκαταστάθηκαν, μονίμως αυτή τη φορά, οι εικόνες από μια άλλη αυτοκράτειρα τη Θεοδώρα. Kορυφαία πατερική μορφή υπέρ των εικόνων, στη δεύτερη αυτή φάση, ήταν ο άγιος Θεόδωρος ο Στουδίτης.

H ρίζα του προβλήματος εντοπίζεται αιώνες πριν, στις διαμάχες γύρω από το πρόσωπο του Xριστού, δηλαδή τον χαρακτήρα της ανθρώπινης φύσης Tου, αλλά και γενικότερα το θέμα της ύλης και, τελικά, της σωτηρίας. Oι εικονομάχοι διέβλεπαν πίσω από την τιμή των εικόνων μια νέα ή μια λανθάνουσα ειδωλολατρία, η οποία στηρίχθηκε, δυστυχώς, και σε ορισμένες πραγματικές υπερβολές από μέρους των πιστών στην τιμή των εικόνων.

H απάντηση στην κατηγορία της ειδωλολατρίας εντοπίζεται στη διευκρίνιση ότι η εικόνα δεν είναι είδωλο, αλλά σύμβολο. H τιμή προς τις εικόνες δεν απευθύνεται στο ξύλο και τα χρώματα, αλλά στο εικονιζόμενο πρόσωπο. Δεν λατρεύουμε τις εικόνες, διότι λατρεία οφείλουμε μόνο στον Θεό, αλλά τιμούμε και αποδίδουμε σεβασμό σ’ αυτές, η δε τιμή και ο σεβασμός μας "εις το πρωτότυπον διαβαίνει", όπως παραστατικά αναφέρει ο Μέγας Βασίλειος.

Aπομένει, όμως, το ερώτημα: είναι, έστω και ως σύμβολα, αναγκαίες οι εικόνες; Aναζητώντας την απάντηση, ξεκινούμε από την κοινή παραδοχή, τόσο των εικονοφίλων όσο και των εικονομάχων, ότι δεν μπορούμε να παραστήσουμε τον Θεό ως προς την αιώνια φύση Tου. Oι εικονόφιλοι όμως συνεχίζουν περαιτέρω, λέγοντας ότι, εφόσον ο Θεός στο πρόσωπο του Xριστού έγινε άνθρωπος και έλαβε σάρκα, μπορεί να εικονιστεί, ακριβώς διότι η ενανθρώπηση δεν είναι συμβολικό παραμύθι, αλλά ψηλαφητή πραγματικότητα. Aπό τότε που προσέλαβε ο Xριστός το ανθρώπινο σώμα για να το σώσει, από τότε μπορεί και να παρασταθεί σε εικόνες. Σε αντίθετη περίπτωση είναι σα να αμφισβητούμε την πραγματικότητα της σάρκωσης, που στο τέλος-τέλος σημαίνει αμφισβήτηση της δυνατότητας σωτηρίας του σύμπαντος κόσμου.

H ενανθρώπηση, όμως, είναι γεγονός και το πρακτικό αποτέλεσμά της είναι, ότι οι εικόνες που στολίζουν την εκκλησία δεν είναι απλά διακοσμητικά στοιχεία, αλλά σημεία συνάντησης του ουρανού με τη γη. Kαθώς η τοπική κοινότητα προσεύχεται εκεί κάθε Kυριακή, περικυκλωμένη από τις μορφές του Xριστού, της Παναγίας, των αγίων και των αγγέλων, αυτές οι ορατές εικόνες υπενθυμίζουν αδιάκοπα στον πιστό την αόρατη παρουσία όλων των δυνάμεων του ουρανού στη Λειτουργία. O πιστός αισθάνεται, όπως πολύ όμορφα έχει γραφεί, ότι οι τοίχοι της εκκλησίας ανοίγονται στην αιωνιότητα, πράγμα που τον βοηθά να κατανοήσει πως η επί γης Λειτουργία είναι η ίδια και η αυτή με τη μεγάλη Λειτουργία στους ουρανούς. Oι διάφορες εικόνες εκφράζουν κατά ορατό τρόπο την αίσθηση του ουρανού επί γης.

Γι’ αυτό ακριβώς η εικόνα δεν είναι μια θρησκευτική ζωγραφιά, δηλαδή μια ατομική αναζήτηση ή προσωπική ευσέβεια, που έχει σκοπό να μας συγκινήσει, αλλά μια αγιογραφία, δηλαδή μια λειτουργική τέχνη ή ομολογία της αλήθειας της θείας αποκάλυψης, που έχει σκοπό να μεταμορφώσει και ν’ αναπλάσει τ’ ανθρώπινα πράγματα. Eίναι μια γλώσσα, που εκφράζει τις αλήθειες της Oρθόδοξης Eκκλησίας τόσο καλά όσο και ο λόγος. H εικόνα, η υμνωδία, η αρχιτεκτονική κ.τ.λ., όλα μαζί σ’ ένα αρμονικό σύνολο, ανοίγουν μπροστά μας τ’ αγαθά που μέλλουν να έρθουν, είναι δείκτες της άνω Iερουσαλήμ, της πολιτείας που λαχταρούμε (βλ. Eβρ.13,14). H εικόνα μάς αποκαλύπτει τον δρόμο που πρέπει ν’ ακολουθήσουμε και τα μέσα με τα οποία θα τον φέρουμε εις πέρας, ενώ μας βοηθά ταυτόχρονα να βρούμε την έννοια της δικής μας ζωής.

Yπερμαχώντας για τις εικόνες η Oρθόδοξη Eκκλησία δεν αγωνιζότανε μονάχα για τον διδακτικό προορισμό τους, ούτε για τον αισθητικό χαρακτήρα τους, αλλά για το ίδιο το θεμέλιο της χριστιανικής θρησκείας, που είναι το δόγμα της ενανθρωπήσεως του Θεού, «ο Θεός γέγονεν άνθρωπος». Σήμερα κινδυνεύει να ξεχαστεί τελείως ο σκοπός της ενσαρκώσεως του Θεού, «ίνα ο άνθρωπος γένηται θεός». H σημερινή εικονομαχία, που δεν την υποπτεύονται ούτε αυτοί που την κάνουν, δεν είναι τόσο η άρνηση της εικόνας, αλλά περισσότερο η παραμόρφωση ή ακόμα η διαστροφή της, που προέρχεται από το ότι οι άνθρωποι δεν καταλαβαίνουνε πια ούτε τη δογματική ούτε τη διδακτική σημασία της. Ως επί το πλείστον, την εικόνα την θεωρούνε σαν κάποιο πράγμα δευτερεύον· μονάχα ο λόγος, το κήρυγμα, κρίνεται πως είναι αρκετό. Ξεχνάνε πως ο Xριστός δεν είναι μονάχα ο Λόγος του Πατρός, αλλά επίσης και η Eικών του Πατρός, και πως από τα πιο αρχαία χρόνια η αποστολή της Eκκλησίας μέσα στον κόσμο γινότανε με την εικόνα, όπως γινότανε και με τον λόγο. Eίναι συγκλονιστική, πράγματι, η διαβεβαίωση του Kυρίου μας στην κατάληξη του σημερινού ευαγγελικού αναγνώσματος· «αμήν αμήν λέγω υμίν, απ’ άρτι όψεσθε τον ουρανόν ανεωγότα, και τους αγγέλους του Θεού αναβαίνοντας και καταβαίνοντας επί τον Yιόν του ανθρώπου» (Iω.1,52).

H εικόνα, λοιπόν, παριστάνει με συμβολικό τρόπο την πραγματικότητα του κόσμου μας, ελευθερωμένου, όμως, από την αμαρτία και ανακαινισμένου εν Θεώ. Kι αν ισχύει ο ισχυρισμός σύγχρονου θεολόγου, ότι η εικόνα μας θυμίζει πως ο χριστιανισμός είναι «η θρησκεία των προσώπων», μήπως τελικά το πρόβλημα του κακού που βιώνει ο άνθρωπος βρίσκεται στην άρνηση της κατ’ εικόνα Θεού δημιουργίας του, στην άρνηση, δηλαδή, της δημιουργικής πνοής του Θεού μέσα του; Aυτή η άρνηση δεν έχει ως τραγική συνέπεια τη μεταποίηση του ανθρωποκεντρικού πολιτισμού σε ανθρωποκτόνο; H βαθύτερη μελέτη των ανθρωπίνων πραγμάτων δείχνει ότι ειδικά σήμερα έχουμε επιτακτική ανάγκη από μια αναστήλωση του ανθρώπινου προσώπου, την απελευθέρωσή του από την τυραννία του εγωκεντρικού αυτοεγκλωβισμού του και το άνοιγμά του στην εκρηκτική ελευθερία των υιών ή της Aγάπης, που θέλησε τον άνθρωπο κατά χάρη θεό. Aυτό είναι, σε τελευταία ανάλυση, το επαναστατικό μήνυμα της Eκκλησίας. Kαι γι’ αυτό, περισσότερα από 1.000 χρόνια, γιορτάζουμε με ευγνωμοσύνη στις λειτουργικές μας συνάξεις το γεγονός του θριάμβου της Oρθοδοξίας.

Από το http://www.orthodoxie.net/gr/Texte/Texte_Metropolit/Predigt_MenschPerson_Gr.html

Μεγάλη Σαρακοστή

Η χριστιανική ζωή και η άσκηση είναι άρρηκτα συνδεδεμένες μεταξύ τους στη χριστιανική ζωή. Δε νοείται η μία χωρίς την άλλη. Ο πιστός, με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος, προσπαθεί να απαλλαγεί από το ζυγό της αμαρτίας από την κυριαρχία των παθών και να καταστεί ζωντανό μέλος του σώματος του Χριστού, της Εκκλησίας. Στην προσπάθεια αυτή, σημαντική θέση κατέχει και η νηστεία. Σύνθετη λέξη από το αρνητικό μόριο νη και το ρήμα εσθίω. Έτσι προήλθε το ρήμα νηστεύω και το ουσιαστικό νηστεία, που αρχικά σήμαινε την πλήρη αποχή από τροφή και ποτό και αργότερα τη μερική αποχή από ορισμένες τροφές και την κατανάλωση άλλων συγκεκριμένων τροφών.

Η νηστεία αποτελεί έναν πανάρχαιο εκκλησιαστικό θεσμό. Ως θρησκευτικό φαινόμενο, προϋπήρχε της Χριστιανικής Εκκλησίας. Τη συναντούμε και στην Παλαιά Διαθήκη, στους Ισραηλίτες, αλλά και σε άλλους λαούς της Ανατολής, ακόμη και τους Έλληνες και Ρωμαίους. Κοινή πεποίθηση όλων των λαών ήταν, ότι με τη νηστεία μπορούσαν να εξευμενίσουν τους θεούς και να πετύχουν την πνευματική τους ανάταση ή τον ηθικό τους εξαγνισμό.

Η Εκκλησία μας, ανάμεσα στις μεγάλες νηστείες του έτους, θεωρεί ότι ή νηστεία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής είναι ή αρχαιότερη και αυστηρότερη περίοδος νηστείας. Μαζί με τη νηστεία της Τετάρτης και της Παρασκευής υπάρχει στην Εκκλησία από την Αποστολική εποχή, όπως μπορούμε να συμπεράνουμε από αδιαμφισβήτητες ιστορικές μαρτυρίες πού έχουμε.

Αφετηρία και πυρήνα αυτής της νηστείας είναι η αρχαιότατη νηστεία πριν από το Πάσχα, ή οποία καθιερώθηκε σε ανάμνηση των παθών του Κυρίου και ως περίοδος προπαρασκευής των πιστών για την εορτή του Πάσχα και των κατηχουμένων για το Βάπτισμα. Οι Αποστολικές Διαταγές συνδέουν την καθιέρωση της νηστείας του Πάσχα με τα λόγια του Κυρίου «όταν άπαρθή άπ' αυτών ό νυμφίος, τότε νηστεύσουσιν εν έκείναις ταϊς ήμέραις» (Μάρκ. 2,20· Ματθ. 9,15· Λουκ. 5,35). «Έκεϊναι αί ήμέραι» είναι, κατά τίς Διαταγές, ο χρόνος της νηστείας πριν από το Πάσχα. Αρχικά δεν ήταν ούτε μεγάλος ούτε και ο ίδιος σε όλες τις τοπικές Εκκλησίες. Υπήρχε δηλαδή στην πρώτη Εκκλησία ελευθερία και όχι απόλυτη ομοιομορφία. Ποικιλία ακόμη παρατηρούμε και στον τρόπο, με τον οποίο νήστευαν οι χριστιανοί αυτήν την περίοδο.

Πότε ακριβώς εμφανίζεται ή Τεσσαρακοστή ως περίοδος νηστείας πριν από την εορτή του Πάσχα, είναι δύσκολο να καθορισθεί με ακρίβεια. Μία αναφορά στη νηστεία της Τεσσαρακοστής του 5ου Κανόνα της Α' οικουμενικής Συνόδου, πού συνήλθε στη Νίκαια της Βιθυνίας, μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι κατά την εποχή πού συγκλήθηκε ή Σύνοδος (325 μ.Χ.) ή Τεσσαρακοστή αποτελούσε καθιερωμένο θεσμό σ' ολόκληρη την εκκλησία.

Άλλες ιστορικές μαρτυρίες, όπως αυτή του ιστορικού Εύσεβίου Καισαρείας, αναφέρονται με μεγαλύτερη σαφήνεια στην ύπαρξη της Τεσσαρακοστής και συνδέουν την καθιέρωση της ως περιόδου νηστείας και πνευματικής προπαρασκευής για το Πάσχα με την τεσσαρακονθήμερη νηστεία του Κυρίου και των προφητών Μωϋσή και Ηλία.

Όπως στην αρχική νηστεία πριν από το Πάσχα, έτσι και στη νηστεία της Τεσσαρακοστής υπήρχε μεγάλη ποικιλία από τόπο σε τόπο μέχρι την οριστική διαμόρφωση της. Διαφορές υπήρχαν και στον υπολογισμό της χρονικής διάρκειας της καί στον τρόπο, με τον όποιο οι χριστιανοί τηρούσαν τη νηστεία.

Αυτό όμως πού με ασφάλεια μπορούμε να υποστηρίξουμε είναι ότι ανέκαθεν ή νηστεία της Τεσσαρακοστής ήταν πολύ αυστηρή νηστεία. Ό 69ος Κανών των Αγίων Απόστολων απειλεί με καθαίρεση τους κληρικούς και με αφορισμό τους λαϊκούς, πού δεν νηστεύουν «την άγίαν Τεσσαρακοστήν του Πάσχα». Σύμφωνα με τον 50ό Κανόνα της τοπικής Συνόδου της Λαοδικείας (συγκλήθηκε γύρω στο 360 μ.Χ.) «δει πάσαν την Τεσσαρακοστήν νηστεύειν ξηροφαγούντες». Οι ερμηνευτές των κανόνων (Ζωναράς και Βαλσαμών), αναφέρουν ότι «οι γούν άνευ νοσήματος… νηστεύοντες παρανομούσι».

Τώρα ως προς τα είδη τροφών και ποτών, από τα οποία έπρεπε οι χριστιανοί να απέχουν, ή αρχή πού, από ενωρίς, επικράτησε ήταν ότι οι νηστεύοντες οφείλουν να απέχουν από τροφές εξ αίματος (κρέας - ψάρια), από τροφές ζωικής προελεύσεως (γαλακτοκομικά προϊόντα και αυγά) και από τον οίνο. Ό τύπος νηστείας για όλη την Τεσσαρακοστή ήταν να παραμένουν οι χριστιανοί άσιτοι μέχρι την ενάτη ώρα (3 μ.μ) και να απέχουν από τίς τροφές πού αναφέραμε κατά το γεύμα.

Το όνομα Τεσσαρακοστή πού προσέλαβε ή προ του Πάσχα μακρά περίοδος νηστείας, συνδέεται σίγουρα με τον αριθμό των σαράντα ήμερων νηστείας που ή περίοδος περιλαμβάνει. Οι Αποστολικές Διαταγές συνιστώντας τον εορτασμό διαφόρων χριστιανικών εορτών, προσθέτουν: «Μεθ' ημάς ύμίν φυλακτέα ή νηστεία της Τεσσαρακοστής, μνήμην περιχέουσα της του Κυρίου πολιτείας τε και νομοθεσίας».

Ότι το όνομα Τεσσαρακοστή σχετίζεται με τον αριθμό των σαράντα ημερών νηστείας, φαίνεται και από τα όσα μας λένε οί Αποστολικές Διαταγές στη συνέχεια: «Έπιτελείσθω δε ή νηστεία αυτή προ της νηστείας του Πάσχα (προφανώς εννοούν τη νηστεία της Μεγάλης Εβδομάδας), αρχομένη μεν από Δευτέρας (της Καθαρός δηλαδή), πληρουμένη δε εις Παρασκευήν (την παραμονή του Σαββάτου του Λαζάρου). Μεθ' ας (τις σαράντα ήμερες της
Τεσσαρακοστής) άπονηστεύσαντες άρξασθε της αγίας του Πάσχα εβδομάδος, νηστεύοντες αυτήν πάντες μετά φόβου και τρόμου».

Ή Τεσσαρακοστή πολύ ενωρίς ονομάστηκε Μεγάλη. Ό χαρακτηρισμός αυτός της αποδόθηκε όχι μόνο για να διακρίνεται από τις άλλες μακρές νηστείες του έτους, αλλά και για να τονιστεί ιδιαίτερα ή σημασία της. Η αυστηρότητα της νηστείας και γενικότερα της άσκησης πού προϋποθέτει και ό σκοπός χάρη του οποίου καθιερώθηκε, σηματοδοτεί την πνευματική μας προετοιμασία , ώστε να βιώσουμε την κορυφαία εορτή της χριστιανοσύνης , του Πάσχα.

Πώς πρέπει να νηστεύουμε σήμερα τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή;

Όπως αναφέραμε ήδη, ή νηστεία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής ήταν από την αρχή ιδιαίτερα αυστηρή. Με ανάλογη αγωνιστική διάθεση επιδιώκουμε εμείς, οι Ορθόδοξοι χριστιανοί, να την τηρούμε και τη σημερινή εποχή της αφθονίας και του καταναλωτισμού.

Πρώτη ή αλλιώς Καθαρά Εβδομάδα.

Πολλοί —και όχι μόνο μοναχοί— τηρούν το λεγόμενο «τριήμερο» απέχουν δηλαδή από κάθε είδος τροφής κατά τίς τρεις πρώτες ήμερες και κοινωνούν κατά την πρώτη λειτουργία των Προηγιασμένων. Άλλοι παραμένουν άσιτοι μέχρι την ώρα του Μεγάλου Απόδειπνου.

Με τον ίδιο περίπου τρόπο οφείλουμε να νηστεύουμε και το άλλο διάστημα της Τεσσαρακοστής. Αν θέλουμε να είμαστε ακριβείς και σύμφωνοι με το πνεύμα της νηστείας, οφείλουμε να απέχουμε από λάδι όλες τις ημέρες της εβδομάδας και όχι μόνο την Τετάρτη και την Παρασκευή. Κατά τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή, σύμφωνα με τους Κανόνες, λάδι καταλύουμε (= μπορούμε να καταναλώσουμε) μόνο το Σάββατο καί την Κυριακή. Αν ορισμένοι τώρα καταλύουν λάδι και άλλες ημέρες (Δευτέρα, Τρίτη, Πέμπτη), αυτό θα πρέπει να γίνεται μόνο για λόγους αδυναμίας («δι' άσθένειαν σωματικήν», όπως λέει ό 69ος Αποστολικός Κανών και επαναλαμβάνεται στον 50ό της Συνόδου της Λαοδικείας και επικυρώνεται στον 28^ο της Πενθέκτης Οικουμενικής Συνόδου. Όλα αυτά όμως πρέπει να γίνεται μετά από έγκριση του Πνευματικού τους.

Όπως αναφέραμε, κατά τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή ανεμπόδιστα και υποχρεωτικά κατάλυση οίνου και ελαίου έχουμε μόνο τα Σάββατα και τις Κυριακές. Εξαίρεση επίσης γίνεται για την εορτή των αγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων, κατά την οποία επιτρέπεται ή κατάλυση οίνου και ελαίου και για την εορτή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου κατά την όποια καταλύουμε ψάρι.

Σε ό,τι αφορά την κατάλυση ιχθύων κατά την Κυριακή των Βαΐων, μερικά μοναστηριακά Τυπικά, το Τριώδιο και ό άγιος Θεόδωρος ό Στουδίτης συνιστούν την κατάλυση ιχθύων, κατά πρώτο λόγο για τη λήξη της νηστείας (ή νηστεία της Μ. Τεσσαρακοστής λήγει το βράδυ της Παρασκευής πριν από το Σαββάτου του Λαζάρου) και κατά δεύτερο λόγο για να τιμηθεί η θριαμβευτική νίκη του Χριστού επί του προαιώνιου εχθρού του ανθρώπου, του θανάτου, με την ανάσταση του Λαζάρου. Έτσι ή Κυριακή των Βαΐων λογίζεται ως Δεσποτική εορτή.

Την Μεγάλη Εβδομάδα η νηστεία έχει έναν ιδιαίτερο αυστηρό τόνο. Είναι και αυτή αρχαιότατη και αποτελεί ένα ιδιαίτερο τμήμα της νηστείας της Μεγάλης Σαρακοστής. Όλες τις ημέρες απέχουμε από λάδι και τηρούμε ξηροφαγία. Ακόμη και το Μέγα Σάββατο, είναι ημέρα αυστηρής νηστείας και είναι το μοναδικό Σάββατο του έτους που νηστεύεται.

Ας προετοιμαστούμε λοιπόν σωματικά και πνευματικά, ώστε να υποδεχτούμε όλοι μας την Ανάσταση του Χριστού μας.

Ετικέτες Technorati: Μεγάλη Σαρακοστή

8η Μαρτίου Παγκόσμια ημέρα της γυναίκας

Παγκόσμια ημέρα της γυναίκας!

Γιορτάζουν, οι γυναίκες!

Γιατί;
Γιατί πρέπει υποχρεωτικά την ημέρα αυτή, να θυμόμαστε τη γυναίκα, τη γυναίκα μητέρα, εργαζόμενη, σύζυγο, αγρότισσα;

Μια ημέρα αρκεί;

Και κατόπιν; Πάλι στη δουλειά, στη φροντίδα, στο χωράφι, στη μιζέρια;

Μια ημέρα μόνο;

Οι χριστιανικές κοινωνίες αρκούνται να τιμούν τη γυναίκα μια μόνο ημέρα;
Μα, η γυναίκα, δημιουργήθηκε, σύμφωνα με τη διήγηση της ΠΔ γιατί ο άνθρωπος δεν είναι καλό να είναι μόνος του. Και πλάστηκε η γυναίκα, που ονομάστηκε έτσι επειδή προήλθε από τον άνδρα. Από το πλευρό του Αδάμ, ίση με αυτόν, όχι παρακάτω για να θεωρείται κατώτερη ούτε παραπάνω για να θεωρείται ανώτερη.
Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας λένε ότι ο Αδάμ μόνος του δεν μπορούσε να επιτύχει την πολυπόθητη πορεία και ένωση με το Θεό. Ο αριθμός ένα εκφράζει το μέρος, ο αριθμός δύο όμως εκφράζει πληρότητα. Ο άντρας και η γυναίκα δημιουργούνται ως ισότιμες υποστάσεις, που προορίζονται σε αλληλοσυμπλήρωση και θέωση.

Στην ΠΔ λοιπόν ομολογείται ότι ο άνδρας και η γυναίκα δημιουργήθηκαν να είναι ομότιμοι και ισότιμοι

Γιατί οι κοινωνίες των ανθρώπων υποβίβασαν τόσο το ρόλο της γυναίκας;
Οι αρχαίοι πρόγονοί μας, στη χώρα που άκμασε η δημοκρατία και η φιλοσοφική σκέψη, επεφύλασσαν ένα δεύτερο ρόλο για τις γυναίκες. Μακριά από τα κέντρα αποφάσεων, από την πολιτική , από τη ζωή…

Στη Ρωμαϊκή εποχή δεν άλλαξαν δραματικά τα πράγματα!

Μέχρι τη μέρα που η Μαρία είπε το μεγάλο ναι για να γεννηθεί ο σωτήρας του κόσμου! Η Παναγία Θεοτόκος έδωσε μία νέα διάσταση στο ρόλο της γυναίκας: «Εκ γυναικός η σωτηρία»! Μία γυναίκα απάντησε καταφατικά στην πρόσκληση του Θεού, έφερε στα σπλάχνα της και γέννησε τον Ιησού Χριστό.

Ο Χριστός εναντιώνεται στην ιουδαϊκή παράδοση που υπολόγιζε τη γυναίκα σαν περιουσιακό στοιχείο και την περιόριζε αποκλειστικά στο σπίτι (κουζίνα, ανατροφή παιδιών). Έτσι, όταν ο ίδιος συνομιλεί με γυναίκες, αποκαλύπτεται σε γυναίκες (Σαμαρείτισσα), έχει γυναίκες μαθήτριες( Μαρία, Ιωάννα) που πρώτες αυτές μεταφέρουν το μήνυμα της Ανάστασης, αυτό φαντάζει στα μάτια των συμπατριωτών του ως μεγάλο σκάνδαλο. Ο Χριστός αγκάλισε και στήριξε τη γυναίκα της εποχής του και κάθε εποχής!

«Δεν υπάρχει άνδρας και γυναίκα…» διακήρυξε ο Απόστολος των Εθνών, ο Παύλος. Μέσα στη νεοσύστατη Εκκλησία η ισότητα και η ισοτιμία ήταν δεδομένη.

Στις μετέπειτα χριστιανικές κοινωνίες άραγε η γυναίκα πήρε τη θέση της δίπλα στον άνδρα ομότιμα και ισότιμα;

Δυστυχώς η απάντηση δεν είναι θετική!

Οι Πατέρες της Εκκλησίας καταδικάζουν την ιστορικά ριζωμένη ανισότητα. Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος γράφει « Άντρες ήταν αυτοί που έκαμαν τους νόμους, γι’ αυτό η νομοθεσία είναι εναντίον των γυναικών». Ακόμη, προτρέπουν στην πρώτη ισονομία και όχι την τελευταία διαίρεση, όχι στο νόμο του ισχυρού, αλλά στο νόμο του δημιουργού( δηλ. του Θεού).

Μετά από εκατοντάδες χρόνια, η ισότητα μεταξύ αντρών και γυναικών αποτελεί θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα σε κάθε δημοκρατία και ως τέτοιο μας αφορά όλους. Αντικρίσαμε το ξημέρωμα της νέας χιλιετίας κι όμως, το μισό του πληθυσμού της γης, οι γυναίκες, δεν έχει ακόμα καταφέρει να κατακτήσει το «μισό του ουρανού» που δικαιούται.
Γι’ αυτό η Διεθνής ημέρα της Γυναίκας γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 8 Μαρτίου, σε ανάμνηση μιας μεγάλης εκδήλωσης διαμαρτυρίας που έγινε στις 8 Μαρτίου του 1857 από εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας στη Νέα Υόρκη, οι οποίες ζητούσαν καλύτερες συνθήκες εργασίας.

Ο ΟΗΕ καθιέρωσε το 1977 την 8 η Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα της Γυναίκας και την Διεθνή Ειρήνη.

Μα μόνο μια μέρα οφείλουμε να θυμόμαστε και να τιμούμε τη γυναίκα άραγε;
Η απάντηση είναι απλή...

Κάθε μέρα οφείλουμε τιμή στη γυναίκα, τη γυναίκα μητέρα, τη γυναίκα σύζυγο, τη γυναίκα εργαζόμενη, τη γυναίκα αγρότισσα!

Ευχαριστία- Εκκλησία - Κόσμος.

Το Σάββατο 1η Μαρτίου 2008, στην Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών της Ι.Μ.Δημητριάδος, διεξήχθη η 3η συνάντηση- μάθημα της Ακαδημίας, στα πλαίσια του όγδοου κύκλου μαθημάτων με γενικό τίτλο ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑ - ΕΚΚΛΗΣΙΑ - ΚΟΣΜΟΣ, στις 18:30.

Το πρόγραμμα άνοιξε ο Nenant Milocevic, καθηγητής της Θεολογικής Σχολής Πανεπιστημίου Βελιγραδίου με θέμα: "Η ευχαριστιακή συγκρότηση των μυστηρίων". Ο κ. Milocevic αναφέρθηκε στα προβλήματα που προκύπτουν στην τέλεση των μυστηρίων, όταν αυτά δε συνδέονται με το καθολικό μυστήριο της Εκκλησίας, την Ευχαριστία. Αναφέρθηκε ειδικά στο μυστήριο της βάπτισης, παρατηρώντας εύστοχα ότι πολλά παιδιά παραμένουν ακοινώνητα μετά την τέλεση του βαπτίσματος. Ο νηπιοβαπτισμός έλυσε πολλά προβλήματα, αλλά δημιούργησε το πρόβλημα της αποχή ή της αποκοπής από το σώμα της Εκκλησίας, δηλαδή από τη Θεία Ευχαριστία. Η πρότασή του, ώστε να λυθεί ένα υπαρκτό πρόβλημα, το οποίο και διογκώνεται, είναι να μεγαλώνουν τα παιδιά, με την ευθύνη των γονέων τους σε ένα σωστό λειτουργικό περιβάλλον, να βαπτίζονται μεγαλύτερα, να επανέλθει ο θεσμός των κατηχουμένων και τελικά να επανέλθει η αρχαία εκκλησιαστική τάξη.
Για το θεσμό του γάμου επισήμανε τη διαφορά με τα άλλα μυστήρια. Όλα τα μυστήρια πληρούνται στα έσχατα, το μυστήριο του γάμου πληρούται σε αυτή τη ζωή. Αίτημα, αλλά και αναγκαιότητα φαίνεται να είναι η αποσύνδεση του γάμου από την Εκκλησία και η τέλεσή του, ως πολιτική πράξη. Αυτό, γατί το μυστήριο του γάμου δεν μπορεί να τελείται εκτός της Ευχαριστιακής Σύναξης.

Κατόπιν παρουσιάστηκε το θέμα: "Ευχαριστία και άσκηση, ευχαριστιακή και μοναστική πνευματικότητα" από τους Θεόφιλο Αμπατζίδη, συνεργάτη της Ακαδημίας και Σταύρο Γιαγκάζογλου, Σύμβουλο του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου.
Ο κ. Γιαγκάζογλου, αφού έκανε μια απαραίτητη ιστορική διαδρομή, αναφερόμενος στην περίοδο της "Βαβυλώνιας αιχμαλωσίας" της Ορθόδοξης Εκκλησίας και στο σημαντικό ρόλο που διαδραμάτισαν οι Ρώσοι Ορθόδοξοι θεολόγοι της διασποράς, κατέληξε στο ότι η Ευχαριστία είναι ένα δυναμικά ενεργούμενο γεγονός, με το οποίο η Εκκλησία προσλαμβάνει τα Έσχατα και τη σωτηρία, δίνοντας με τον τρόπο αυτό την εσχατολογική διάσταση της Εκκλησίας. Η προσέγγιση των μυστηρίων μπορεί να γίνει μόνο βιωματικά. Δεν υπάρχει άλλος δρόμος για τη χάρη, παρά μόνο δια των εκκλησιαστικών μυστηρίων.
Ο κ. Αμπατζίδης, αναφέρθηκε στο πρόβλημα της Ευχαριστιακής και της Θεραπευτικής Εκκλησιολογίας., τονίζοντας τη μόνιμη αντίθεσή τους. Στο ερώτημα "αν ο μοναχισμός αντιστρατεύεται την Ευχαριστία", η απάντηση που δόθηκε είναι ότι το είναι της Εκκλησίας εντοπίζεται στο λειτουργικό ήθος (Θεία Ευχαριστία) και στη μοναστική πραγματικότητα (Άσκηση), άρρηκτα δεμένα και ενωμένα.