Το Τριώδιο

Το Τριώδιο

Σήμερα, σύμφωνα με το εορτολόγιο της Εκκλησίας "ανοίγει" το Τριώδιο. Είναι μια από τις πιο πνευματικές περιόδους της χριστιανικής και λειτουργικής μας ζωής. Το Τριώδιο, είναι το λειτουργικό βιβλίο της Εκκλησίας μας που περιλαμβάνει τις ακολουθίες των εορτών πριν το Πάσχα, από την Κυριακή του Τελώνου και του Φαρισαίου, μέχρι και το Μεγάλο Σάββατο. Περιλαμβάνει συνολικά δέκα εβδομάδες, οι οποίες κατανέμονται ως εξής: οι πρώτες είναι προπαρασκευαστικές (Κυριακή Τελώνου και Φαρισαίου, Ασώτου, Απόκρεω, Τυροφάγου), μας προετοιμάζουν για τις επόμενες εβδομάδες των Νηστειών, δηλαδή της Μεγάλης Σαρακοστής (Α΄ Κυριακή Νηστειών - της Ορθοδοξίας, Β΄ Κυριακή Νηστειών - Αγίου Γρηγορίου Παλαμά, Γ' Κυριακή Νηστειών - Σταυροπροσκυνήσεως, Δ' Κυριακή Νηστειών - Αγίου Ιωάννου της Κλίμακος, Ε΄ Κυριακή Νηστειών - Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας, Στ΄ Κυριακή Νηστειών - Βαΐων) και, τέλος υπάρχει ακόμη μια εβδομάδα, η Μεγάλη Εβδομάδα, των Παθών του Χριστού.

Ονομάστηκε Τριώδιο, επειδή οι υμνογραφικοί κανόνες που περιλαμβάνονται σε αυτό, έχουν μόνο τρεις ωδές αντί των εννέα που έχουν συνήθως. Η αφετηρία για την εξέλιξη του Τριωδίου ήταν η νηστεία της Μεγάλης Εβδομάδας πριν το Πάσχα τον 3^ο αιώνα. Η εβδομάδα πριν το Πάσχα είχε ήδη πάρει την ονομασία «μεγάλη», λόγω των πολύ μεγάλων και σημαντικών γεγονότων που περιλαμβάνονταν σε αυτή. Από τον 4^ο αιώνα η νηστεία επεκτάθηκε σαράντα μέρες πριν τη Μεγάλη Εβδομάδα, σχετιζόμενη (σε αριθμό ημερών) με τη νηστεία του Μωυσή (παράδοση του Δεκάλογου στο Σινά), του προφήτη Ηλία και του ιδίου του Κυρίου Ημών Ιησού Χριστού (στην έρημο, όπου αντιμετώπισε και τους πειρασμούς). Τον 6^ο αιώνα προστέθηκαν και οι προπαρασκευαστικές εβδομάδες, δύο αρχικά και κατόπιν τρεις, παίρνοντας έτσι από την εποχή εκείνη την τελική του μορφή.

Η περίοδος που ξεκινά σήμερα, η περίοδος του Τριωδίου, είναι η κατεξοχήν ιερή περίοδος του έτους και στόχο έχει την πνευματική προετοιμασία του πιστού, ώστε να καταστεί έτοιμος για τα γεγονότα του Πάθους και της Ανάστασης του Κυρίου. Οι ιδιαίτερες ακολουθίες και οι προσευχές κατά τη διάρκεια της περιόδου αυτής, σε συνδυασμό με τη νηστεία της Μεγάλης Σαρακοστής, σηματοδοτούν μια καινούρια πορεία για μας τους χριστιανούς, ώστε ανακαινισμένος να βιώσει τα σωτήρια γεγονότα της Σταυρικής Θυσίας του Χριστού μας και της Ανάστασης.

Όπως όλα τα σημαντικά στη ζωή μας χρειάζεται η κατάλληλη προετοιμασία και η κατάλληλη άσκηση. Ας μη ξεχνάμε ότι δε νοείται χριστιανική ζωή χωρίς άσκηση, χωρίς δηλαδή την προσπάθεια εκείνη που αναλαμβάνει ο κάθε πιστός, οδηγούμενος και ενισχυόμενος από τη χάρη του Αγίου Πνεύματος, να απαλλαγεί από το ζυγό της αμαρτίας και την κυριαρχία των παθών για να ακολουθήσει με αυταπάρνηση το θέλημα του Κυρίου. Να ζήσει «εν Χριστώ» και να καταστεί ζωντανό μέλος του σώματός Του, που είναι η Εκκλησία.

Αναλυτικά: (από την Ιερά Μητρόπολη Βελγίου http://www.terraqueous.gr/enoria/)

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΕΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ: Η εκκλησία μας προετοιμάζει σταδιακά για την Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Μία περίοδο ασκήσεως, νηστεία και πνευματικών αγώνων. Στην Θ. Λειτουργία αναγιγνώσκεται η παραβολή του Τελώνου και του Φαρισαίου. Μας υποδεικνύεται ότι μόνο με ταπείνωση και πίστη μπορούμε να πλησιάσουμε το μυστήριο της εκκλησίας.

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΑΣΩΤΟΥ: Η ταπείνωση μας οδηγεί στην μετάνοια. Η παραβολή του Ασώτου ή του φιλεύσπλαχνου Πατέρα, η οποία ακούγεται τη δεύτερη Κυριακή του Τριωδίου, μας δείχνει τον άνθρωπο που ζει μακριά από τη χάρη του Θεού. Η μετάνοια οδηγεί στην επιστροφή kai την υποδοχή του αμαρτωλού από το Θεό, με ιδιαίτερη χαρά και προσωπικό ενδιαφέρον.

ΣΑΒΒΑΤΟ ΤΗΣ ΑΠΟΚΡΕΩ: Το Σάββατο αυτό η εκκλησία μας τελεί κοινό μνημόσυνο για όλους τους κεκοιμημένους πατέρες και αδελφούς, επειδή ακριβώς την επομένη ημέρα της Κυριακής τελούμε την ανάμνηση της Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου.

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΑΠΟΚΡΕΩ: Ο Θεός είναι φιλάνθρωπος αλλά και δίκαιος, μας τονίζει η εκκλησία με το ευαγγελικό ανάγνωσμα της σημερινής Κυριακής η οποία λέγεται και Κυριακή της Απόκρεω επειδή είναι η τελευταία ημέρα της κρεοφαγίας. Από σήμερα και όλες τις μέρες της εβδομάδας καταλύουμε τυροκομικά, αυγά και ψάρι.

ΣΑΒΒΑΤΟ ΤΗΣ ΤΥΡΙΝΗΣ: Η εκκλησία μας τιμά την μνήμη όλων των ασκητών, οσίων και θεοφόρων Πατέρων δείχνοντας με τον τρόπο αυτό, το δρόμο της αρετής και της τελειώσεως.

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΤΥΡΙΝΗΣ: Η ανάμνηση της πτώσης του Αδάμ και της Εύας από "την τρυφήν του Παραδείσου". Η εκκλησία μας δείχνει ότι η νηστεία οδηγεί στην εγκράτεια. «Το στάδιο των αρετών ηνέωκται, οι βουλόμενοι αθλήσαι εισέλθετε…» ψάλλει η εκκλησία μας σήμερα.

ΤΟ ΒΡΑΔΥ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Ο Α’ ΚΑΤΑΝΥΚΤΙΚΟΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ
(ΚΑΙ ΑΡΧΙΖΕΙ Η ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗ)

Την πρώτη εβδομάδα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής τελούνται:

Δευτέρα, Τετάρτη και Παρασκευή πρωί Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία.

Τρίτη, Πέμπτη πρωί : Μεσονυκτικό, Όρθρος, Ώρες.

Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη, Πέμπτη βράδυ ολόκληρη τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή το Μεγάλο Απόδειπνο.

Επειδή η Μεγάλη Τεσσαρακοστή έχει χαρακτήρα πένθιμο δεν τελείται Θεία Λειτουργία παρά μόνον το Σάββατο και την Κυριακή, και κατά την εορτή του Ευαγγελισμού. Τις υπόλοιπες ημέρες της εβδομάδας τελείται η Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία με την οποία καλύπτονται οι ανάγκες των πιστών για να κοινωνήσουνε. Κατά την τελευταία, δηλαδή, Θεία Λειτουργία καθαγιάζονται περισσότεροι του ενός Αμνοί οι οποίοι φυλάσσονται, πάνω στην Αγία Τράπεζα, και τελείται η Προηγιασμένη. Εξ ου και το όνομά της Προηγιασμένη. Σήμερα επεκράτησε η Προηγιασμένη να τελείται κάθε Τετάρτη και Παρασκευή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής και τη Μεγάλη Δευτέρα, Μεγάλη Τρίτη και Μεγάλη Τετάρτη το πρωί. Τελείται σε αρκετούς ναούς και το βράδυ.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ Α΄ ΝΗΣΤΕΙΩΝ

Το πρωί Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία. Το βράδυ οι Α΄ Χαιρετισμοί.

ΣΑΒΒΑΤΟ Α΄ ΝΗΣΤΕΙΩΝ

Η ανάμνηση "των διά κολλύβων" θαύματος του Αγίου μεγαλομάρτυρα Θεοδώρου.

ΚΥΡΙΑΚΗ Α΄ ΝΗΣΤΕΙΩΝ (ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ)

Η Εικονομαχία ταλαιπώρησε πάνω από εκατό χρόνια την Εκκλησία. Έτσι, σήμερα αποδίδει την πρέπουσα τιμή στις εικόνες και μας διδάσκει «Χριστόν τον αληθινόν Θεόν ημών και τους Αυτού Αγίους εν λόγοις τιμώντες, εν συγγραφαίς, εν νοήμασιν, εν θυσίαις, εν ναοίς, εν εικονίσμασι». Αυτά αναφέρει χαρακτηριστικά το Συνοδικό της Ορθοδοξίας. Και διδασκόμαστε ότι αποδίδουμε τιμή στους Αγίους και Λατρεία στο Θεό, σύμφωνα με τους άγιους Πατέρες της Εκκλησίας.

ΤΟ ΒΡΑΔΥ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Ο Β’ ΚΑΤΑΝΥΚΤΙΚΟΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ

Αυτή την εβδομάδα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής τελούνται:

Τετάρτη και Παρασκευή πρωί Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία.

Δευτέρα,Τρίτη, Πέμπτη πρωί : Μεσονυκτικό, Όρθρος, Ώρες.

Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη, Πέμπτη βράδυ το Μεγάλο Απόδειπνο.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ Β΄ ΝΗΣΤΕΙΩΝ

Το πρωί Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία. Το βράδυ οι Β΄ Χαιρετισμοί.

ΚΥΡΙΑΚΗ Β΄ ΝΗΣΤΕΙΩΝ

Τιμά η Εκκλησία μας τη Κυριακή αυτή την μνήμη του Αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης Γρηγορίου του Παλαμά ο οποίος με τη διδασκαλία του έγινε ο κορυφαίος διδάσκαλος της Ορθοδοξίας.

ΤΟ ΒΡΑΔΥ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Ο Γ’ ΚΑΤΑΝΥΚΤΙΚΟΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ

Αυτή την εβδομάδα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής τελούνται:

Τετάρτη και Παρασκευή πρωί Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία.

Δευτέρα,Τρίτη, Πέμπτη πρωί : Μεσονυκτικό, Όρθρος, Ώρες.

Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη, Πέμπτη βράδυ το Μεγάλο Απόδειπνο.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ Γ΄ ΝΗΣΤΕΙΩΝ

Το πρωί Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία. Το βράδυ οι Γ΄ Χαιρετισμοί.

ΚΥΡΙΑΚΗ Γ΄ ΝΗΣΤΕΙΩΝ (ΣΤΑΥΡΟΠΡΟΣΚΥΝΗΣΕΩΣ)

Στο μέσον της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, του πνευματικού αγώνα κάθε πιστού, υψώνεται ο Τίμιος Σταυρός ως σύμβολο νίκης για να δυναμώσει όλους τους εν αγωνία και εν ασκήσει.

ΤΟ ΒΡΑΔΥ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Ο Δ’ ΚΑΤΑΝΥΚΤΙΚΟΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ

Αυτή την εβδομάδα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής τελούνται:

Τετάρτη και Παρασκευή πρωί Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία.

Δευτέρα,Τρίτη, Πέμπτη πρωί : Μεσονυκτικό, Όρθρος, Ώρες.

Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη, Πέμπτη βράδυ το Μεγάλο Απόδειπνο.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ Δ΄ ΝΗΣΤΕΙΩΝ

Το πρωί Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία. Το βράδυ οι Δ΄ Χαιρετισμοί.

ΚΥΡΙΑΚΗ Δ΄ ΝΗΣΤΕΙΩΝ

Τιμά η Εκκλησία σήμερα τη μνήμη του οσίου Ιωάννου συγγραφέως της Κλίμακος. Μας παρουσιάζει στο μέσον της Σαρακοστής τον όσιο και το έργο του και μας δείχνει το δρόμο των αρετών αλλά και τους γνήσιους φίλους του Χριστού και τους βοηθούς στην πορεία μας.

ΤΟ ΒΡΑΔΥ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Ο Ε’ ΚΑΤΑΝΥΚΤΙΚΟΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ

Αυτή την εβδομάδα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής τελούνται:

Τετάρτη, Πέμπτη και Παρασκευή πρωί Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία.

Δευτέρα, Τρίτη, πρωί : Μεσονυκτικό, Όρθρος, Ώρες.

Δευτέρα, Τρίτη, Πέμπτη βράδυ το Μεγάλο Απόδειπνο.

Τετάρτη βράδυ τελείται το Μικρό Απόδειπνο και εν συνεχεία η Ακολουθία του Μεγάλου Παρακλητικού Κανόνα. Ένα θαυμάσιο υμνολογικό ποίημα του από 250 τροπάρια. Είναι έργο του Αγίου Ανδρέου (7^ο αι.). Κύριο θέμα του Μεγάλου Κανόνα είναι η Μετάνοια.

ΠΕΜΠΤΗ Ε΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

Ψάλλεται στην εκκλησία ο Μέγας Κανών, τον οποίον συνέγραψε ο Άγιος Ανδρέας Κρήτης, προτρέποντάς μας προς την πραγματική μετάνοια.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ Ε΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

Ψάλλεται προς τιμήν της Υπεραγίας Θεοτόκου, τον Ακάθιστον Υμνον.

(Ο Ακάθιστος Ύμνος ψάλλεται τμηματικά τις προηγούμενες 4 Παρασκευές της Μεγάλης Τεσσαρακοστής και σήμερα ολόκληρος).

ΚΥΡΙΑΚΗ Ε΄ ΝΗΣΤΕΙΩΝ

Της οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας.

Η εκκλησία μας προβάλλει ένα παράδειγμα φωτεινό προς μίμηση.

ΤΟ ΒΡΑΔΥ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Ο ΣΤ’ ΚΑΤΑΝΥΚΤΙΚΟΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ

Αυτή την εβδομάδα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής τελούνται:

Τετάρτη και Παρασκευή πρωί Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία.

Δευτέρα, Τρίτη, Πέμπτη πρωί : Μεσονυκτικό, Όρθρος, Ώρες.

Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη, Πέμπτη βράδυ το Μεγάλο Απόδειπνο.

Παρασκευή βράδυ το Μικρό Απόδειπνο και ο κανόνας του Λαζάρου.

Τελειώνει σήμερα η Μεγάλη Τεσσαρακοστή.

Αρχίζει Δε η Νηστεία της Μεγάλης Εβδομάδας.

ΣΑΒΒΑΤΟ ΤΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ

Η ανάστασις του Λαζάρου. Θεία Λειτουργία.

(τέλος της Νηστείας της Μεγάλης Τεσσαρακοστής).

Η Σημερινή ημέρα είναι η τελευταία της νηστείας της Μεγάλης Τεσσαρακοστής.
Αρχίζει δε με την Κυριακή των Βαΐων η νηστεία και η ιερή περίοδος της Μεγάλης Εβδομάδος.

Ετικέτες Technorati: Τριώδιο